Orzechy piniowe – właściwości, wartości odżywcze i przepisy
Orzechy piniowe królują w kuchni włoskiej, a w połączeniu ze świeżymi liśćmi bazylii i oliwą z oliwek tworzą wyborne pesto. Są one bardzo delikatne i pięknie pachną oraz pasują praktycznie do każdej potrawy i to niezależnie od tego czy jest ona w wersji wytrawnej czy na słodko. Na ich korzyść przemawiają także właściwości prozdrowotne i wartość odżywcza. Warto po nie sięgać nie tylko dla przyjemności, ale także dla zdrowia i smukłej sylwetki. Są one skarbnicą wszystkiego tego, czego nasz organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Ich bogaty i zróżnicowany skład dodatkowo chroni nas przed rozwojem wielu schorzeń.
Biologia
Wiele osób zastanawia się nad tym, skąd biorą się orzechy piniowe i jak wygląda drzewo, na którym rosną. Okazuje się, że nie znajdziemy ich na drzewie liściastym, jak to ma miejsce w przypadku większości orzechów – włoskich czy też laskowych. Piniowce są nasionami iglastej sosny, która rośnie w krajach takich jak Włochy, Grecja, Hiszpania i Cypr. Drzewo to można spotkać na poboczach dróg, w parkach i oczywiście w ogrodach. Największe skupiska sosny pinii znajdują się w rejonach położonych w północnej części wybrzeża Morza Śródziemnego. Porastają także południowe brzegi Morza Czarnego. To co możemy kupić w sklepach, jest niczym innym jak wyłuskanymi orzeszkami, które wydobyto z kulistych szyszek tego rodzaju sosny.
Chociaż orzeszki piniowe wyglądają jak orzechy, to są one nasionami pinii. Ich dojrzewanie ma miejsce dopiero po trzech latach od kwitnienia sosny pinii. Drzewo to w naturze osiąga do 15 metrów wysokości, a uprawiana poza rejonami Morza Śródziemnego do 3 metrów. Sosna wymaga mocno przepuszczalnego i piaszczystego podłoża, które bogate jest w wapń. Najlepiej rośnie na stanowiskach, które są odsłonięte i dobrze nasłonecznione. Często można spotkać ją zatem na wydmach, także w towarzystwie dębu, jesionu, wiązu czy sosny nadmorskiej. W przypadku dobrze już zakorzenionych i starszych drzew można mówić o dużej odporności na suszę i silniejsze podmuchy wiatru. Z kolei młode okazy nie lubią chłodów i są dosyć wrażliwe na niesprzyjające warunki. Sosna pinia nie jest w pełni mrozoodporna i wymaga okrywania. Może być ona uprawniana przez pierwsze lata w doniczkach, a na okres jesienno-zimowy przenoszona do szklarni. Jeśli będziemy przycinać drzewo do wysokości metra, to może ono rosnąć w pojemnikach przez cały czas. W cieplejszych częściach Polski sosna pinia dobrze rozwija się jako soliter. Może być uprawiana w ogrodzie lub w doniczkach i trzymana na tarasie. Igły na drzewie utrzymują się przez okres od dwóch do czterech lat, a po około dziesięciu latach te młodociane są już w pełni zastąpione tymi właściwymi.
Orzechy piniowe – właściwości
Ze względu na swoją kaloryczność i sporą zawartość białka orzechy piniowe stanowią świetne źródło energii. Obecny w nich magnez wpływa korzystnie na pracę naszego mózgu, redukuje stres i wspomaga pracę mięśni. Spora ilość cynku ma zbawienny wpływ na wygląd naszej skóry i paznokci oraz wzmacnia układ odpornościowy. Z kolei witamina E zmniejsza ryzyko rozwoju zmian miażdżycowych, spowalnia procesy starzenia się komórek i stoi na straży pięknego wyglądu. Jako, że w piniolach znajduje się dużo witamin z grupy B, ich spożywanie ma dobroczynny wpływ na nasz wzrok, koncentrację i procesy odpowiedzialne za zapamiętywanie. Kwas linolenowy obecny w orzechach pinii jest naturalnym regulatorem apetytu, a więc sprzyja utrzymaniu smuklej sylwetki. Z kolei kobalt ma wpływ na zwiększoną produkcję erytrocytów i chroni nasz organizm przed zmianami nowotworowymi.
Spożywanie orzechów piniowych przyczynia się do poprawy przemiany materii i przyspieszenia procesów regeneracyjnych. Warto po nie sięgać szczególnie wtedy, kiedy potrzebujemy zastrzyku energii i w okresach wzmożonej pracy umysłowej. Są świetną opcją, jeśli czujemy się przemęczeni czy też borykamy się z bezsennością. Jako, że w orzeszkach tych znajduje się sporo witamin z grupy B, koją skołatane nerwy i pomagają zredukować stany napięcia nerwowego. Nie tylko poprawiają one wzrok, ale zmniejszają też apetyt, zapobiegają dystrofii mięśniowej, zaburzeniom krążenia, reumatyzmowi i zaburzeniom gruczołu tarczycowego, zmniejszają ryzyko chorób serca i spowalniają proces starzenia się organizmu.
Wartości odżywcze
Orzechy piniowe są niezwykle cenne i nie chodzi tylko o to, ile kosztują. Są one bogactwem najróżniejszych witamin i minerałów oraz aminokwasów i niezbędnych kwasów tłuszczowych, a szczególnie bogate są w kwasy oleinowy i linolowy. W orzeszkach pinii znajduje się sporo witamin z grupy B, z przewagą witamin B2 i B3. Nie brakuje w nich również witaminy E będącej silnym przeciwutleniaczem i witaminą piękna. Pinole obfitują w witaminę K, żelazo, magnez, fosfor, potas i cynk. Spożywając te orzechy, dostarczamy organizmowi sporo błonnika i jednocześnie niemałe ilości węglowodanów. Są one świetną alternatywą dla mięsa i nabiału, gdyż w stugramowej porcji znajduje się aż 15 gram białka. Zawarte w orzechach piniowych fitosterole redukują w naturalny sposób stężenie cholesterolu we krwi, a związki fenolowe są silnymi antyoksydantami wspierającymi walkę z wolnymi rodnikami, które to przyczyniają się do starzenia naszego organizmu. W orzachach pinii znajdują się także witamina A, wapń, miedź, mangan i trochę selenu.
Smak
Orzeszki piniowe przypominają w smaku migdały. Niektórym osobom smak i zapach tych orzeszków kojarzy się z leśną żywicą – mają lekko sosnowy aromat. Wyraźny zapach sosny czuć po rozgryzieniu nasion. Są też i tacy, którzy określają smak tych orzeszków jako słodko-kwaśny. Wszystko zależy od tego, gdzie były uprawiane oraz jakiej są jakości i świeżości.
Kalorie
Pinole jak każde orzechy są wysokokaloryczne, dlatego też nie należy się nimi objadać. W stugramowej porcji znajduje się około 700 kcal. Jest to jednak dobra wiadomość, gdyż orzeszki te zawierają zdrowe tłuszcze, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Wystarczy zjeść ich niewielką ilość, aby odżywić organizm i jednocześnie nasycić się nimi. Jest to świetna opcja dla osób, które mają problemy z ciągłym uczuciem głodu, będąc na diecie, i chcących pozbyć się nadprogramowych kilogramów. Zamiast opychania się słodyczami napakowanymi sztucznymi i wysoko przetworzonymi dodatkami, lepiej jest przekąsić orzeszki pinii. Brak napadów wilczego głodu gwarantowany! Ponadto w piniolach znajduje się kwas pinolowy, który pomaga kontrolować apetyt.
Indeks glikemiczny
Indeks glikemiczny orzechów pinii jest niezwykle niski, co jest świetną wiadomością, gdyż ich spożywanie nie wiąże się z nagłymi skokami glukozy we krwi. Mogą śmiało sięgać po nie także diabetycy. IG tych orzeszków równa się 15.
Orzechy piniowe a alergia
Z wszystkimi orzechami jest tak, że mogą one uczulać, dlatego też należy być zawsze ostrożnym i nie spożywać od razu ich większej ilości, jeśli spożywamy je po raz pierwszy. Orzechy uznawane są za alergeny pokarmowe, które mogą u niektórych osób wywoływać różnego typu objawy uczulenia. Na liście najbardziej uczulających produktów znajdują się przede wszystkim orzechy laskowe, włoskie i brazylijskie oraz nerkowce. W grupie alergenów pokarmowych znajdują się także orzeszki piniowe. Jeśli dziecko jest na nie uczulone, to pozostanie nadwrażliwe na orzechy do końca życia. Nawet niewielka ilość alergenu może wywołać reakcję alergiczną objawiającą się świądem skóry i wysypką czy też nawet obrzękiem języka/warg. Jeśli zjemy większe ilości produktu, który nas uczula, może nawet wystąpić groźny dla naszego życia wstrząs anafilaktyczny wymagający natychmiastowej interwencji medycznej.
Orzechy piniowe są dość silnym alergenem i mogą uczulać tak jak inne orzechy, dlatego też należy wprowadzać je do swojej diety bardzo ostrożnie. Tym bardziej, jeśli jesteśmy już uczuleni na jakieś inne orzechy. Substytutem orzechów piniowych mogą być orzechy włoskie, laskowe, makadamia, kokos, pestki dyni i słonecznika, nasiona sezamu, pistacje, migdały, orzechy cedrowe czy też brazylijskie. Wybór jest naprawdę spory – ważne jest to, aby nie sięgać po produkty, na które jesteśmy uczuleni.
Przepisy z orzeszkami pinii
Orzeszki piniowe idealnie sprawdzają się zarówno jako przekąska w wersji solo, jak również w roli dodatku do najróżniejszych potraw – nie tylko w wersji wytrawnej, ale i słodkiej. Niezaprzeczalną zaletą tych orzeszków jest to, że nie mają one już łusek. Są miękkie, pięknie pachną i zważywszy na sporą zawartość zdrowego tłuszczu, nadają charakteru każdej potrawie. Takie orzeszki można jeść śmiało na surowo bez dodatków lub w wersji solonej czy też prażonej. Można je dodać do sałatek, dań mięsnych i rybnych oraz do warzyw; wybornie smakują ze szparagami czy też brokułami.
Orzeszki pinii są idealne, jeśli chodzi o ciasta, słodkości, czekoladę i wszelkiego rodzaju desery. Śmiało można dodać je do sera czy posypać dania makaronowe. Można zrobić z nich włoskie pesto, podać z ciastem francuskim czy świeżym pieczywem.
Sałatka z orzeszkami pinii
Sałatki są nie tylko niezwykle zdrowe i smaczne, ale i banalnie proste oraz szybkie do przygotowania. Wystarczy wymieszać ze sobą kilka ulubionych składników, aby powstało sycące i wyborne danie. Liczba kombinacji jest niemalże nieograniczona. Wystarczy trochę poeksperymentować, aby odkryć nowe smaki, które nas pozytywnie zaskoczą. Kto powiedział, że w sałatce muszą znajdować się wyłącznie same warzywa czy też jest to danie niskoenergetyczne? Nic bardziej mylnego! Wystarczy dodać produkty bogate w tłuszcze i mamy już pełnowartościowy posiłek.
W celu przygotowania smakowitej sałatki można sięgnąć po orzeszki piniowe, opakowanie mieszanki sałat, awokado, czerwoną cebulę, kulki mozzarelli, dojrzałe pomidory, oliwę z oliwek, sok z cytryny, ząbek czosnku oraz pieprz i sól do smaku.
Wykonanie takiej sałatki jest banalnie proste i szybkie. Wystarczy porwać liście sałaty i włożyć ją do miski, po czym dodać pokrojone w kostkę awokado, piórka cebuli, kawałki pokrojonych pomidorów, rozdrobnioną mozzarellę i orzeszki piniowe. Całość mieszamy i odstawiamy, a w międzyczasie przygotowujemy dressing z soku cytrynowego wymieszanego z oliwą z oliwek oraz doprawiamy go solą, pieprzem i czosnkiem. Takim oto sosem zalewamy naszą sałatkę w misce i całość dokładnie mieszamy.
Pesto z orzeszkami piniowymi
Połączenie bazylii i orzeszków piniowych jest strzałem w dziesiątkę dla miłośników unikalnych smaków i kuchni włoskiej. Obok takiego sosu nie da się przejść obojętnie zważywszy na wspaniały aromat, a smak zaskoczy z pewnością każdego. Do przygotowania bazyliowego pesto potrzebować będziemy trzech płaskich łyżek orzeszków pinii, połowy szklanki świeżych liści bazylii, ząbka czosnku, 250g parmezanu i czterech łyżek oliwy z oliwek dobrej jakości.
Wykonanie: wszystkie składniki wrzucamy do blendera i miksujemy, aż do uzyskania gładkiej masy. W zależności od tego jaką chcemy uzyskać konsystencję, można dodać mniej lub więcej oliwy. Nasze wyśmienite pesto jest już gotowe i można je zajadać przykładowo z tostami czy też ze świeżą bagietką lub polać nim makaron ugotowany al dente.
Orzechy piniowe w wersji na słodko
Jeśli komuś marzy się zjedzenie smakowitego i wyjątkowego deseru, który jednocześnie będzie bardzo chrupiący i niezwykle aromatyczny, to czas najwyższy zrobić ciasto przypominające baton musli z orzeszkami piniowymi i malinami. Do jego wykonania potrzebować będziemy: szklanki mąki, szklanki płatków owsianych górskich, kostki masła, półtorej szklanki cukru kokosowego, skórki z jednej cytryny lub pomarańczy, 100g orzeszków piniowych, 270g malin świeżych lub mrożonych.
Jeśli mamy już wszystkie składniki, to możemy przejść do przygotowywania naszego deseru. Przesianą mąkę mieszamy z płatkami owsianymi i masłem, po czym przechodzimy do wyrabiania ciasta niczym kruszonki. Potem dodajemy cukier i naszą skórkę cytrusową oraz większą, ale niecałą część orzeszków pinii. Ciasto wyrabiamy tak długo, aż powstanie nam klejąca i grudkowata masa, po czym dzielimy ją na trzy części. Dwiema częściami ciasta wykładamy spód formy wyłożonej wcześniej papierem do pieczenia, po czym układamy na jej powierzchni owoce. Na maliny wsypujemy pozostałą część ciasta w postaci kruszonki, po czym na wierzchu posypujemy resztą orzechów. Całość wkładamy do piekarnika nagrzanego do temperatury 180 st. C i pieczemy przez 45 minut. Kroimy na preferowanej wielkości części, gdy ciasto jest jeszcze ciepłe.
Cena
Orzeszki piniowe kojarzone są z luksusowymi produktami i uważane za prawdziwy rarytas. Nie są one tak łatwo dostępne jak migdały czy też orzechy włoskie. Bardzo często występują jako dodatek w mieszankach bakaliowych, które można kupić w specjalnych sklepach delikatesowych czy też na stoiskach kolonialnych. Pinole są bardzo cenne ze względu na swój smak i wartość odżywczą, co przekłada się na niemałą cenę. Za kilogramowe opakowanie orzechów piniowych przyjdzie nam zapłacić nawet do kilkuset złotych, co z pewnością dla wielu osób jest ogromną kwotą. Nie chodzi jednak o to, aby objadać się na co dzień takimi orzeszkami. Wystarczy, że dodamy je od czasu do czasu do swoich ulubionych potraw czy też zjemy jako przekąskę, aby nasz organizm mógł czerpać z tego liczne profity.
Jeśli mieszkamy we Włoszech, to piniole są nie tylko powszechnie dostępne, ale i znacznie tańsze niż w Polsce. Choć w ostatnich latach ceny tych orzeszków mocno wzrosły, stając się wręcz produktem luksusowym, za który trzeba zapłacić nawet do stu euro za kilogramowe opakowanie. Wynika to w dużej mierze z malejących zbiorów tych orzechów, a przyczyną tego są grasujący na drzewach pasożyt i niesprzyjające warunki pogodowe. Podaż jest mała, a popyt duży, dlatego też orzeszki piniowe nie należą do tanich.
Opinie
Orzeszki piniowe zyskały już wielu miłośników ze względu na swój niezwykły smak i aromat oraz uniwersalność. Można nimi wzbogacić zarówno dania wytrawne, jak i te w wersji na słodko. Jako, że są one źródłem witamin, minerałów i zdrowych kwasów tłuszczowych, ich regularne spożywanie odbija się korzystnie na naszym zdrowiu. Panie sięgające po piniole w celu poprawy stanu swoich włosów, obserwują wyraźny efekt w obszarze ich kondycji i wyglądu. Orzeszki są świetną alternatywą dla niezdrowych przekąsek, które obfitują w rafinowany cukier i utwardzone oleje roślinne. Dobrze zbilansowana dieta i sięganie po orzeszki pinii okazują się być wsparciem przy odchudzaniu. Konsumenci uwielbiają te orzeszki za ich smak i wartość odżywczą oraz za to, że wzbogacają smak każdej potrawy. Jest to świetny sposób na urozmaicenie diety i uzupełnienie jej o niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu kwasy tłuszczowe.
