Naturalny olej kokosowy posiada wiele cennych właściwości, stąd od wielu tysiącleci znajduje on szerokie zastosowanie w medycynie, kosmetyce oraz gastronomii. Olej ten nazywany jest również tłuszczem lub masłem kokosowym. W dawnym języku malajskim palmę kokosową określa się jako drzewo tysiąca zastosowań. W indyjskim sanskrycie oznacza natomiast roślinę zaspokajającą wszystkie życiowe potrzeby. Orzechy kokosa oraz pozyskiwany z ich miąższu olej wykorzystywane są m.in. w kulcie hinduistycznym. Uznaje się je za najbardziej wartościowe, błogosławiące dary dla świątyń. Czym tak naprawdę charakteryzuje się ten cenny olej roślinny? Dlaczego warto zastosować go w codziennej diecie oraz pielęgnacji?
Pozyskiwanie
Olej z kokosa otrzymuje się poprzez tłoczenie oraz podgrzanie miąższu orzechów palmy kokosowej, czyli tzw. kopry. Tłuszcz ten posiada biały kolor, jednak w postaci płynnej zyskuje żółtawe zabarwienie. Olej nierafinowany tłoczony jest na zimno, bez udziału wysokiej temperatury, nazywany jest również olejem virgin lub extra virgin. Olej nierafinowany to produkt najbardziej pełnowartościowy. Zachowuje wszystkie właściwości zdrowotne orzecha kokosowego i jego wartości odżywcze. Jeżeli natomiast na etapie otrzymywania, olej zostanie podgrzany do wysokiej temperatury, powstaje produkt rafinowany. Taki wyrób traci większość wartości odżywczych, ale zyskuje wyższą temperaturę palenia oraz dłuższą trwałość. Oba typy oleju mają różne zastosowania.
Olej kokosowy: właściwości
Olej z kokosa w niemal 50 proc. składa się z kwasu laurynowego. Enzymy ludzkiego organizmu przekształcają go do monolauryn. Spośród wszystkich olejów pochodzenia roślinnego zawiera najwięcej nasyconych kwasów tłuszczowych. W jednej łyżeczce znajduje się 99.06 g następujących tłuszczów:
- kwasy tłuszczowe nasycone – 82.475 g
- kwasy tłuszczowe jednonienasycone – 6.332 g
- kwasy tłuszczowe wielonienasycone – 1.702 g
- tłuszcze trans – 0.028 g
Olej kokosowy jest stosunkowo kaloryczny. Jego wartość energetyczna wynosi ok. 884-892 kcal na 100 g produktu. Wyróżnia się natomiast niskim indeksem glikemicznym (IG 35). Posiada również istotne wartości odżywcze, w tym minerały (wapń, żelazo i cynk) oraz witaminy E i K. Tłuszcz kokosowy nie zawiera niestety kwasów omega-3, które muszą być dostarczane do organizmu z innych źródeł.
Smak i zapach oleju kokosowego uzależnione są od metody otrzymywania. Nierafinowany olej zachowuje swój charakterystyczny zapach i oryginalny smak kokosa. Produkt rafinowany traci natomiast większość specyficznych własności organoleptycznych. Tego typu olej często opisywany jest na opakowaniu jako bezzapachowy. Rafinacja nie wpływa natomiast w żaden sposób na konsystencję. Stan skupienia oleju uzależniony jest jedynie od temperatury. Poniżej 24°C przybiera postać stałą, a powyżej tej wartości ulega upłynnieniu. Olej z kokosa wymaga też odpowiedniego przechowywania. Należy zabezpieczyć go przed działaniem promieni słonecznych, aby przeciwdziałać zjełczeniu. Nie jest natomiast konieczne trzymanie go w lodówce. Wystarczy przechowywać olej na nieoświetlonej bezpośrednio półce lub w zamkniętej szafce.
Olej z kokosa posiada wysoki punkt dymienia – wartość ta określa najniższą temperaturę, w której ogrzany tłuszcz ulega rozpadowi na wolne kwasy tłuszczowe oraz glicerol. Traci wówczas również swoje odżywcze własności. Następnie powstaje akroleina, która wydziela charakterystyczny dym. Kiedy punkt dymienia jest przekraczany, dochodzi do zapłonu tłuszczu. Nierafinowany olej kokosowy jest odporny do temperatury 177°C , a rafinowany nawet do 200°C. Na uwagę zasługuje także dość optymalna temperatura topnienia, która w przypadku tłuszczu kokosowego wynosi 23-26 °C.
Działanie i zastosowanie oleju z kokosa
Olej z kokosa wyróżnia się wieloma właściwościami prozdrowotnymi i może być stosowany zarówno wewnętrznie, jak i miejscowo. Wykorzystywany jest w codziennej kuchni oraz do pielęgnacji, a także zwalczania różnych dolegliwości oraz w formie środka profilaktycznego.
Antybakteryjne
Olej kokosowy posiada działanie antybakteryjne. Dzięki zawartości kwasów tłuszczowych, wykazuje destrukcyjny wpływ na warstwę lipidową osłonki wirusów. Powstrzymuje również ich rozwój i zakłóca proces przekazywania sygnałów w komórkach bakteryjnych. W oleju kokosowym znajduje się monolauryna, która ogranicza negatywny wpływ niekorzystnej mikroflory, a jednocześnie pozostaje neutralna dla pożytecznych mikroorganizmów.
Cholesterol
Wykazano, że tłuszcz kokosowy obniża ciśnienie tętnicze krwi oraz poprawia profil lipidowy, regulując poziomy frakcji cholesterolu LDL i HDL. Wysoka zawartość średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych wykazuje działanie ochronne przed rozwojem chorób układu krążenia. Kwasy te ulegają wchłonięciu bez udziału tzw. lipazy trzustkowej, dzięki czemu organizm jest bardziej odciążany podczas trawienia.
Cukrzyca
Stosowanie oleju kokosowego jest jak najbardziej wskazane w diecie cukrzyka. Produkt ten to przede wszystkim dobre źródło energii, pozbawione węglowodanów. Przyspiesza procesy metaboliczne, dzięki czemu chroni przed insulinoopornością. Zapewnia przy tym uczucie sytości po konsumpcji oraz hamuje apetyt.
Niedoczynność tarczycy
Olej z kokosa wzmacnia układ immunologiczny i przyspiesza metabolizm. Jego obecność w diecie jest więc wskazana przy niedoczynności gruczołu tarczycy. Prowadzi ona bowiem do niedoboru hormonów zwanych tyroksyną i trójjodotyroniną. Odpowiadają one za utrzymanie w organizmie właściwego tempa procesów metabolicznych. Ich brak prowadzi do nadmiernego odkładania się tłuszczu w tkankach, a tym samym tycia.
Zęby
Tłuszcz kokosowy wykazuje działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze, dzięki czemu chroni jamę ustną. Płukanki z oleju zapobiegają rozwojowi grzybicy, likwidują krwawienie z dziąseł i zapobiegają przyrostowi kamienia nazębnego. Chronią również przed próchnicą, ze względu na przeciwdziałanie szczepom bakterii odpowiedzialnym za jej rozwój. Olej kokosowy może też zlikwidować nieprzyjemny zapach z jamy ustnej.
Ból gardła
Właściwości bakteriobójcze sprawiają, że olej z kokosa jest sprawdzonym środkiem na różne dolegliwości związane z przeziębieniem. Ssanie łyżki oleju przynosi ulgę przy bólach gardła i kaszlu. Można również stosować go do inhalacji górnych dróg oddechowych, zwłaszcza w połączeniu z dodatkiem olejku eterycznego – np. lawendowego.
Zatoki
Aplikacja rozcieńczonego oleju bezpośrednio do nosa pomaga w oczyszczaniu zatok. Rozwiązanie to przeciwdziała jednocześnie migrenom, których źródłem bardzo często jest brak drożności dróg oddechowych.
Alergie
Ze względu na właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne, olej z kokosa może łagodzić objawy alergii skórnych. W takim wypadku powinien być stosowany zewnętrznie, bezpośrednio na obszary objęte zmianami. Może przynieść ulgę zwłaszcza w walce ze swędzącą wysypką.
Odchudzanie
Z uwagi na specyfikę kwasów tłuszczowych obecnych w oleju kokosowym, produkt ten polecany jest osobom zmagającym się z nadwagą. Zawarte w nim łańcuchy są krótsze, niż w przypadku większości tłuszczów. Olej ten szybciej ulega zamianie na energię, przez co nie jest magazynowany w tkankach. Przyspiesza metabolizm i spalanie kalorii, dzięki czemu przyczynia się do utraty zbędnych kilogramów. Po spożyciu zapewnia uczucie sytości, a tym samym przeciwdziała podjadaniu między posiłkami. Poprawia jednocześnie gospodarkę hormonalną. Olej ten dostarcza do organizmu wartości odżywcze, które są niezbędne w procesie odchudzania.
Hemoroidy
Schłodzony olej w stanie stałym można uformować w kształt czopka i wykorzystać do łagodzenia dolegliwości związanych z hemoroidami. Warto stosować go razem z kurkumą. Olej kokosowy można też przyłożyć na waciku do zewnętrznych hemoroidów lub smarować nim odbyt od strony wewnętrznej.
Alzheimer
Średniołańcuchowe glicerydy obecne w oleju kokosowym pozytywnie wpływają na sprawność poznawczą pacjentów cierpiących na chorobę Alzheimera. Ma ona degeneracyjny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. We wczesnym stadium olej kokosowy jest w stanie chronić mitochondria w mózgu, których deficyty są bardzo powszechne w przypadku tego schorzenia.
Żylaki
Skuteczną metodą walki z żylakami jest robienie okładów z oleju kokosowego, co pobudza cyrkulację krwi, a także ogranicza do pewnego stopnia stany zapalne. Mogą też redukować ból nóg, który często towarzyszy żylakom. Aby zwiększyć efektywność okładów, warto też przy okazji przeprowadzać delikatny masaż kończyn dolnych.
Łuszczyca i bielactwo
Olej z kokosa wykorzystać można do leczenia łuszczycy. Tłuszcz ten zmiękcza naskórek, a także wywołuje jego naturalne złuszczanie. Dla uzyskania lepszych rezultatów, olej kokosowy połączyć można z tłuszczami zawierającymi kwasy omega 3, np. olejem lnianym lub konopnym. Produkt ten jest również dobrym środkiem na bielactwo i wykazuje wysoką skuteczność działania u większości pacjentów. Olej z kokosa należy nakładać na odbarwione partie skóry. Zabieg ten chroni przed rozprzestrzenianiem się bielactwa. W ten sposób można też przywrócić prawidłowe krążenie w melanocytach, czyli komórkach odpowiedzialnych za produkcję pigmentu skóry.
Rany
Ze względu na właściwości regenerujące i nawilżające, naturalny tłuszcz kokosowy może być używany do pielęgnacji uszkodzeń tkanki skórnej. Zawiera minerały i witaminy, które przyspieszają proces gojenia się powierzchownych ran. Działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze chroni natomiast przed występowaniem infekcji. Oleju kokosowego nie można jednak stosować na rany otwarte. Kontakt ze skaleczeniem lub zadrapaniem mógłby dodatkowo zanieczyścić uszkodzenie skóry, a także zwiększyć stan zapalny i wywołać swędzenie.
Grzybica i pasożyty
Tłuszcz kokosowy skutecznie działa także przeciwko grzybicy. Stosowany zewnętrznie na zainfekowane obszary może powstrzymać infekcje skóry, włosów czy paznokci. Składniki oleju z kokosa pozwalają też na kontrolowanie przerostu wielu patogenów i pasożytów. W przypadku ogólnoustrojowego zakażenia, może dojść do zniszczenia bakterii naturalnie hamujących rozrost niektórych grzybów. Stosowanie oleju kokosowego pozwala na zlikwidowanie drobnoustrojów i ułatwia odbudowę pożytecznych szczepów.
Brodawki sutkowe
Tłuszcz kokosowy może posłużyć jako bezpieczny i naturalny krem do smarowania brodawek w okresie karmienia piersią. Działa w takich warunkach jako środek regenerujący i łagodzący. Minimalizuje również dolegliwości bólowe, co ma szczególne znaczenie w przypadku najbardziej intensywnego okresu karmienia.
Zapalenie ucha
W przypadku zapalenia ucha, bezpośrednie zastosowanie oleju kokosowego znacząco przyspieszy leczenie infekcji, a także przynosi ulgę. Do wykonania tego zabiegu wykorzystać można zwykły zakraplacz. Przy okazji pozbędziemy się też nadmiaru woskowiny – naturalne oleje bardzo dobrze oczyszczają przewody słuchowe.
Miejsca intymne
Wiele osób chwali sobie wykorzystanie oleju kokosowego w formie lubrykantu. Bardzo dobrze chroni miejsca intymne, zapewniając optymalne nawilżenie i uelastycznienie śluzówki. Sprawdza się u osób szczególnie podatnych na występowanie infekcji intymnych oraz podrażnień. Ze względu na właściwości antywirusowe i antybakteryjne, naturalne tłuszcze bardzo dobrze wpływają na środowisko pochwy i odbytu.
Na szczelinę odbytu
Szczelina odbytu to płytkie, wąskie i długie pęknięcie błony śluzowej. Do jego powstania dochodzi zwykle w przypadku nadmiernego rozciągnięcia końcowego odcinka kanału odbytu. Zastosowanie oleju kokosowego pozwala na uśmierzenie związanego z tym dyskomfortu. Naturalny tłuszcz dobrze nawilża i chroni wrażliwe obszary. Jednocześnie przeciwdziała powtórnemu powstaniu szczeliny, ze względu na głębokie odżywienie i zwiększenie elastyczności skóry.
Zaparcia
Tłuszcz kokosowy jest bardzo dobrym środkiem przeczyszczającym, dzięki czemu znajduje zastosowanie w leczeniu zaparć. Jego włóknisty charakter przyspiesza przemianę materii, a tym samym wspomaga rozwiązywanie problemów z nieregularnym ruchem jelit. W czystej postaci olej kokosowy zawiera średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które zmiękczają stolec. W ten sposób przeciwdziałać można zaparciom zarówno sporadycznym, jak i przewlekłym.
W ciąży
Olej z miąższu kokosa może być spożywany przez kobiety w ciąży; zawiera kwas laurynowy, czyli istotny składnik mleka matki. Olej ten skutecznie łagodzi wiele dolegliwości związanych z brzemiennością, a jednocześnie wzmacnia organizm. Pozytywnie wpływa na układ odpornościowy, którego prawidłowa praca jest kluczowa w okresie ciąży. Niweluje również intensywne mdłości, jakich doświadcza większość ciężarnych kobiet w różnych trymestrach.
Przed zastosowaniem oleju kokosowego zapytaj o poradę lekarza prowadzącego!
Zastosowanie kulinarne
Olej z kokosa może być poddawany działaniu wysokiej temperatury; idealnie nadaje się zwłaszcza do smażenia. Ze względu na wysoki punkt dymienia, ryzyko przypalenia potrawy jest niewielkie. Olej rafinowany jest dodatkowo bezwonny, dzięki czemu nie zmienia smaku i zapachu dań. Tłuszcz kokosowy wykorzystać można również do pieczenia; bardzo dobrze sprawdza się jako zamiennik innych olejów roślinnych. W stanie stałym olej z kokosa wykorzystać można jako zamiennik masła, margaryny oraz innych smarowideł. Bardzo dobrze pasuje do chrupkiego pieczywa i chleba na zakwasie, można nim smarować także słodkie tosty z dodatkiem miodu czy świeżych owoców. Olej kokosowy jest także dobrym dodatkiem do kawy i herbaty – jedna łyżeczka wystarczy, aby przygotować kubek tzw. bulletproof coffee. Zapewnia ona pozytywny zastrzyk energii, a jednocześnie skutecznie ułatwia czerpanie energii z zapasów tłuszczu.
Zastosowanie kosmetyczne oleju kokosowego
Praktycznie wszystkie składniki oleju kokosowego wykazują pozytywny wpływ na skórę, włosy i paznokcie. Kosmetyczne właściwości produkt ten zawdzięcza obecności kwasów laurynowego i kaprylowego, które działają antybakteryjnie i przeciwgrzybicznie. Kwas linolowy jest natomiast ważnym składnikiem międzykomórkowym, który reguluje i przyspiesza naturalną odnowę komórkową. O kosmetycznym zastosowaniu oleju kokosowego decyduje też obecność przeciwutleniaczy, witamin i minerałów.
Włosy
Tłuszcz kokosowy pozytywnie wpływa na kondycję włosów – kwas laurynowy posiada strukturę zbliżoną do komórek trzonu włosa. Proste łańcuchy i nieduża masa cząsteczkowa ułatwiają przenikanie w jego głąb. Regularne używanie oleju z kokosa odżywia i wygładza włosy, a także zwiększa ich objętość. W ten sposób można też złagodzić podrażnienia skóry głowy. Tłuszcz z kokosa ułatwia złuszczanie martwego naskórka, dzięki czemu wspomaga walkę z łupieżem.
Na twarz
Olej kokosowy jest szczególnie polecany osobom zmagającym się z trądzikiem. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym i antybakteryjnym, wnika w skórę i likwiduje drobnoustroje. Łagodzi jednocześnie stany zapalne oraz oczyszcza i regeneruje naskórek. Spłyca też blizny i rozjaśnia przebarwienia potrądzikowe, ułatwiając oczyszczanie pozostałości łojotokowych i przyspieszając proces gojenia się skóry. Olej ten aplikować można bezpośrednio na wypryski, także w połączeniu z innymi naturalnymi tłuszczami.
Olej kokosowy pozytywnie wpływa na rzęsy i brwi; może być aplikowany w formie ciekłej lub stałej. Najlepiej nanosić niewielką jego ilość za pomocą szczoteczki do mascary lub bawełnianego waciku. Olej ten sprawdza się w takiej formie jako naturalna odżywka, która nadaje rzęsom i brwiom gęstości, działa również wzmacniająco. Efekty regularnej aplikacji zaobserwować można już po kilku tygodniach.
Naturalny olej kokosowy wykorzystać można jako krem pod oczy. Najlepiej połączyć go z witaminą E, co pozwoli na znaczącą poprawę wyglądu tego obszaru twarzy. Dzięki dogłębnemu odżywieniu, skóra pod oczami stanie się elastyczniejsza. Przeciwdziała to również jej osłabieniu i chroni przed przedwczesnym starzeniem się.
Olej z kokosa wykorzystać można do leczenia opryszczki. Jest ona zwykle początkowym objawem osłabienia organizmu, którego podatność na infekcje ulega zwiększeniu. Za sprawą kwasu laurynowego zminimalizować można aktywność wirusów odpowiedzialnych za rozwój opryszczki wargowej. Aplikacja na bolący obszar łagodzi świąd, a także przyspiesza gojenie.
Tłuszcz kokosowy zastosować można do golenia ciała, zwłaszcza nóg. Zmiękcza mieszki włosowe i pozwala im się otworzyć, dzięki czemu maszynka jest w stanie dotrzeć głębiej. Stała konsystencja oleju ułatwia wmasowanie go w skórę. Najlepszy efekt gładkości uzyskać można w połączeniu z naturalnym peelingiem.
Nie przypadkiem olej z kokosa polecany jest jako środek na zmarszczki. Zawiera przeciwutleniacze, które chronią skórę przed wolnymi rodnikami, przeciwdziałają tym samym uszkodzeniom jej głębszych warstw, zabezpieczając przed zmarszczkami i powiększaniem się już występujących zmian. Obecność witaminy E i podstawowych białek usprawnia też produkcję kolagenu, co pozwala na utrzymanie jędrności i elastyczności skóry. Regularna pielęgnacja sprzyja ponadto powstawaniu nowych komórek w tkance łącznej, co chroni przed jej zwiotczeniem i występowaniem tzw. zmarszczek przedwczesnych.
Pielęgnacja ciała
Olej z kokosa to naturalny środek do pielęgnacji praktycznie całego ciała. Zbawienny i kompleksowy wpływ na skórę wykazują zwłaszcza kąpiele z wykorzystaniem tego produktu. Przebywanie w wodzie nasączonej naturalnymi olejami działa niczym balsam, który nawilża i odżywia zmęczone ciało. Tłuszcz kokosowy wykorzystać można także jako środek łagodzący po depilacji. Przynosi niezwykłą ulgę i błyskawicznie wnika w głąb skóry, a jednocześnie chroni pozbawione włosków obszary przed podrażnieniami.
Opalanie
Olej z kokosa nie posiada wysokiego filtra SPF i blokuje wyłącznie promienie UVA. Przepuszcza natomiast UVB, odpowiedzialne za wytwarzanie witaminy D i brązowienie skóry. Sprzyja tym samym bezpiecznemu opalaniu, działając nawilżająco i chroniąc przed nadmiernym wysuszeniem. Opalenizna skóry posmarowanej olejem kokosowym jest trwała i dobrze widoczna. Dzięki trójglicerydom o średniej długości łańcucha, taka aplikacja sprzyja też naprawie uszkodzeń spowodowanych negatywnym wpływem promieniowania UV.
Sucha skóra
Tłuszcz kokosowy posiada właściwości nawilżające i regenerujące, które zbawiennie wpływają na przesuszoną skórę. Chroni w ten sposób naskórek przed słońcem, wiatrem i zanieczyszczonym powietrzem. Olej ten bardzo dobrze natłuszcza, zapobiegając przy tym utracie wody. Jego regularne stosowania odżywia i regeneruje skórę. Może być stosowany także w formie kremu na noc – najlepiej nakładać jedynie cienką warstwę oleju, dzięki czemu skóra zyska optymalne nawilżenie oraz gładkość. Będzie również wyglądała świeżo, czysto i promiennie.
Przebarwienia
Olej kokosowy stosunkowo dobrze radzi sobie z uciążliwymi przebarwieniami skórnymi. Dotyczy to zmian pigmentacyjnych każdego typu, włącznie z tymi powodowanymi zaburzeniami hormonalnymi czy nadmierną ekspozycją na słońce. Najlepiej stosować tłuszcz kokosowy nie tylko na rejony pokryte nieestetycznymi plamami, aby ochronić skórę przed ryzykiem pojawienia się nowych przebarwień.
Paznokcie
Tłuszcz kokosowy często obecny jest w środkach do pielęgnacji paznokci. Olejowanie wzmacnia i regeneruję bowiem ich płytkę. Zabieg ten pozwala ponadto na zwiększenie twardości, przez co paznokcie stają się mocniejsze. W ten sposób można też usunąć przebarwienia i poprawić koloryt płytki. Efekty wykonania zabiegu widoczne są już po kilku aplikacjach. W zależności od rodzaju kosmetyku, zawartość naturalnego tłuszczu może być różna. Pozytywny efekt uzyskać można także poprzez bezpośrednie nakładanie oleju kokosowego, bez udziału chemicznych dodatków.
Ciemieniucha
Ciemieniucha objawia się grubymi, żółtawymi łuskami zbliżonymi do łupieżu. Występuje u noworodków i niemowląt, na główce i w brwiach. Delikatne wsmarowanie oleju kokosowego może być dobrym sposobem na pozbycie się ciemieniuchy. Czynność tę najlepiej wykonywać regularnie, np. za pomocą niedużej szczoteczki. Ciemieniucha powinna zniknąć już w ciągu kilku dni.
Cellulit
Dzięki właściwościom nawilżającym, ujędrniającym i odbudowującym skórę, tłuszcz kokosowy wykazuje skłonność do redukcji cellulitu. Najlepiej regularnie wmasowywać go w uda i pośladki, a także stosować na pozostałych obszarach dotkniętych występowaniem skórki pomarańczowej. Zabieg ten pozwala na wykonanie masażu limfatycznego, który znacząco poprawia krążenie. Należy poczekać na całkowite wchłonięcie się oleju, dlatego lepiej unikać zakładania obcisłych spodni na czas kuracji. Na cellulit warto też zastosować naturalny peeling z olejem kokosowym, cukrem oraz solą.
AZS
Wykazano, że tłuszcz kokosowy ma działanie łagodzące objawy Atopowego Zapalenia Skóry. Najlepiej stosować olej jako dodatek do krótkiej kąpieli w letniej wodzie. Zabieg ten pozwala na bardzo dobre natłuszczenie skóry, a także uśmierzenie świądu towarzyszącego AZS. Taka kąpiel sprzyja też dostarczeniu skórze niezbędnych składników odżywczych. Olej z kokosa nie tylko zapewnia działanie leczniczo-pielęgnacyjne, ale również przynosi pacjentom sporą ulgę.
Blizny i tatuaże
Aplikacja oleju kokosowego pomaga w utworzeniu warstwy ochronnej skóry. Tłuszcz ten zawiera naturalne lipidy, które przyczyniają się do naprawy uszkodzonych tkanek. Przyspieszają tym samym proces gojenia się blizn, również tych powstałych podczas tatuowania. Zabieg malowania skóry ogranicza jej naturalną zdolność do produkcji olejków. Utrudnia to regularne nawilżanie obszarów pokrytych tatuażem. Jeżeli są one wysuszone lub swędzą, wystarczy rozsmarować nieco oleju i poczekać na jego wchłonięcie.
Demakijaż
Demakijaż przy użyciu oleju kokosowego polecany jest w przypadku skóry, która wykazuje dużą podatność na wydzielanie łoju. Tłuszcz roślinny może ułatwić usuwanie kosmetyków kolorowych, włącznie z wodoodporną maskarą. Z uwagi na możliwość dopasowania konsystencji, zastosowanie oleju kokosowego nie wpłynie negatywnie na płaszcz hydrolipidowy skóry podczas demakijażu.
Odparzenia
Olej kokosowy można zastosować na odparzenia, zastępując tym samym kremy i maści. Łagodzi on zaczerwienione obszary, a także nawilża skórę. Sprawdza się bardzo dobrze w przypadku odparzeń u niemowląt, które cierpią na wysypkę pieluszkową. Olej wytwarza na skórze zabezpieczającą barierę, dzięki czemu podrażnienia nie rozprzestrzeniają się. Nadwrażliwe obszary są też dobrze chronione przed wysuszeniem.
Rozstępy
Właściwości oleju kokosowego znajdują zastosowanie również w walce z rozstępami. Przyczynia się on do odpowiedniego nawilżenia, a także niemal natychmiastowego zmiękczenia skóry. Obecność witamin E i K wykazuje działanie przeciwzapalne. Olej kokosowy chroni też przed powstawaniem innych uszkodzeń skóry – siniaków i zmarszczek.
Na dłonie
Obecność oleju z kokosa w wielu kremach do pielęgnacji rąk jest nieprzypadkowa. Składnik ten przywraca skórze prawidłowe nawilżenie – zwłaszcza po wykonywaniu różnych prac domowych, np. myciu naczyń. Powierzchnia dłoni staje się dzięki temu miękka, gładka i odżywiona. Stosowanie masła kokosowego wzmacnia również paznokcie, ograniczając ich rozdwajanie się i przeciwdziałając łamliwości. Obecność witamin, minerałów i kwasów tłuszczowych zapewnia dłoniom ochronę także poprzez poprawę równowagi gospodarki wodno-lipidowej.
Na brzuch
Kosmetyki z olejem kokosowym wykorzystać można również do pielęgnacji skóry brzucha, dzięki czemu wygląda ona zdrowo i jędrnie. Składnik ten idealnie sprawdza się jako dodatek do wszelkiego rodzaju peelingów. Wykonując masaż ciała z olejem kokosowym można nie tylko złuszczyć martwy naskórek, ale też optycznie wyszczuplić partie brzucha.
Pod pachy
Tłuszcz kokosowy można wykorzystać do przygotowania domowego antyperspirantu. W ten sposób uniknąć można stosowania specyfików nadmiernie blokujących pory oraz zawierających niepożądane substancje. Rozwiązanie to zapewnia bardzo dobrą pielęgnację pach, a jednocześnie chroni umiejscowione tam węzły chłonne. Aby zyskać atrakcyjny zapach antyperspirantu, do masła kokosowego dodać można olejek eteryczny o właściwościach antyseptycznych – np. z trawy cytrynowej, drzewa herbacianego czy goździków.
Na wszy
Olej z kokosa może być pomocny przy usuwaniu wszy głowowych u dzieci i dorosłych. Najlepiej zastosować go w formie sprayu. W połączeniu z olejkiem anyżowym działa skuteczniej, niż stężona permetryna – substancja stosowana w wielu preparatach do usuwania wszy.
Na stopy
Obecny w oleju kokosowym kwas laurynowy działa antybakteryjnie i antygrzybicznie, dzięki czemu dobrze wpływa na kondycję skóry stóp. Znajduje szerokie zastosowanie zwłaszcza w pielęgnacji popękanych i zniszczonych pięt. Stopy najlepiej nasmarować olejem kokosowym po kąpieli, a następnie założyć ciepłe skarpety. W ten sposób zrogowaciały naskórek zostanie złuszczony, a skóra na piętach się odżywi.
Dawkowanie
Zalecaną dawkę dzienną określić można na podstawie ilości średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Jak podają źródła w internecie, bezpieczny poziom średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych to 1 gram na kilogram masy ciała. Przy wadze ok. 70 kg, można więc spożyć maksymalnie 5 łyżek stołowych tłuszczu kokosowego dziennie. Na ogół osobom dorosłym zalecane jest przyjmowanie od 2 do 4 niedużych porcji oleju kokosowego na dobę.
Jak stosować?
Tłuszcz z kokosa może być stosowany zarówno na surowo, jak i po poddaniu obróbce cieplnej. Jest produktem spożywczym oraz kosmetycznym. Można przyjmować go w formie dodatku do innych produktów żywnościowych, bądź też konsumować bezpośrednio. Sprawdza się nie tylko jako dodatek do dań, ale również suplement diety. Coraz większą popularność zyskują kapsułki z olejem kokosowym. Zawierają one zwykle produkt z pierwszego tłoczenia, otrzymany na zimno. W składzie kapsułek mogą też znajdować się niegroźne substancje żelujące, utrzymujące wilgoć oraz wypełniające. Przyjmowanie oleju w takiej formie pozwala na czerpanie z większości jego właściwości prozdrowotnych. Kapsułki polecane są osobom, które nie przepadają za surowym olejem.
Przeciwwskazania i skutki uboczne
Olej kokosowy składa się głównie z tłuszczu, więc sam w sobie nie jest alergenem. Występuje w nim jednak śladowa ilość białek kokosowych, które mogą być czynnikiem uczulającym. Zazwyczaj zawartość ta podawana jest jako 0 g, jednak w praktyce może to być nawet 0,5 g. Osoby uczulone na białka kokosowe mogą więc gorzej tolerować olej kokosowy. Warto pamiętać, że znajduje się on również w składzie różnych hydrolizatów i mieszanek dla niemowląt, gdzie często występują także białka mleka krowiego. Jeżeli dziecko dobrze je toleruje, prawdopodobnie można bez przeszkód podać mu również tłuszcz kokosowy. Poza występowaniem uczulenia nie ma żadnych innych przeciwwskazań. Tylko w sporadycznych przypadkach olej z kokosa wywołuje efekty uboczne. Najczęściej jest to właśnie reakcja alergiczna, zwykle w postaci wysypki skórnej.
Przed wprowadzeniem do diety dziecka oleju kokosowego, zasięgnijmy porady pediatry!
Przepisy
Tłuszcz kokosowy to produkt o uniwersalnym zastosowaniu kulinarnym. W wielu przepisach służy jako główne spoiwo. Na jego bazie przygotować można zarówno dania główne, jak i różnego rodzaju desery. Nadaje jedzeniu nieznane wcześniej walory smakowe. Stosuje się go przede wszystkim tam, gdzie konieczne jest użycie zimnego tłuszczu – w ciastach kruchych i kruszonkach. Można wykorzystać olej także do wysmarowania blach i foremek, aby zabezpieczyć wypieki przed przywieraniem ciasta. Jest idealnym składnikiem do wyrobu domowej czekolady. W postaci płynnej można nim doprawiać różne orientalne potrawy, zakąski, sery czy sałatki, a także warzywa, ryż, kaszę, makaron. W połączeniu z cynamonem i sezamem, doskonale smakuje jako uzupełnienie śniadaniowego musli. Jest sprawdzonym zamiennikiem tłuszczu zwierzęcego w diecie wegańskiej i wegetariańskiej. Dania z olejem kokosowym cenią również sportowcy – kwasy tłuszczowe o średniej długości to doskonałe źródło energii, zwłaszcza w zmaganiach wytrzymałościowych.
Cena
Sklepowe ceny oleju kokosowego są dość zróżnicowane. W dużym stopniu jest to uwarunkowane jakością produktu oraz jego rodzajem. Z reguły tańszy jest olej kokosowy rafinowany. Cena za opakowanie o pojemności 500 ml zamyka się przeważnie w kilkunastu złotych. Tłuszcz kokosowy nierafinowany jest droższy, co wynika z zastosowanej metody produkcji oraz bogatszej wartości odżywczej. Zwykle jest on też sprzedawany w mniejszych słoikach. Cena za olej nierafinowany również może zamknąć się w kilkunastu złotych- w tym przypadku dotyczy ona jednak opakowania o pojemności 200 ml. Najdroższe są oleje kokosowe BIO, które pochodzą z palm uprawianych ekologicznie. Decydując się na taki zakup, można mieć jednak pewność inwestycji w produkt najwyższej jakości.
Opinie
Z olejem kokosowym wiążą się pewne kontrowersje. Wielu zwykłych użytkowników, a także przedstawicieli organizacji zdrowotnych odradza jego regularne stosowanie. Wynika to z dużej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych, które potencjalnie zwiększają ryzyko rozwoju chorób układu krążenia. Większość negatywnych hipotez została jednak obalona. Olej kokosowy jest powszechnie uznawany za bardzo dobrą alternatywę dla innych tłuszczów roślinnych. Cieszy się powodzeniem z uwagi na niezwykle uniwersalne zastosowanie w kuchni. Codzienne wykorzystanie oleju kokosowego rekomendowane jest zarówno przez dietetyków, jak i kosmetologów. Produkt ten jest bowiem naturalnym i praktycznym środkiem pielęgnacyjnym. Sprawdza się również jako preparat na różne uciążliwe dolegliwości i schorzenia, przez co zawsze warto trzymać go w domowej apteczce.
Literatura
- Fife B.: Kokos. Naturalny antybiotyk; 2014
- Fife B.: Cud oleju kokosowego; 2010
- Rabin R.C. and Egan S.: Is Coconut Oil Good or Bad for You?; nytimes.com
- Kłosiewicz-Latoszek B.: Olej kokosowy – szkodzi czy pomaga?; ncez.pl
- Durbas M.: Olej kokosowy w świetle badań naukowych; mp.pl
Bombowy wpis. Uwielbiam kokosa. Z oleju mozna wyczarowac nie tylko kosmetyki, ale takze smakolyki.
super dzięki za podpowiedzi 😀 kokos najbardziej uwielbiam w kosmetykach za zapach i właściwości. niedawno trafiłam na nowość od Bentona- kokosowy krem do suchej skóry dloni z masłem shea. przepięknie pachnie 🙂
Bardzo fajne opisane właściwości oleju kokosowego. Wielu ludzi nie ma pojęcia jak taki olej wpływa na nasz organizm. Ja najczęściej stosuje właśnie na włosy. Bo po badaniu u trychologa stwierdzono u mnie, że najlepszy na moje włosy jest własnie kokosowy. Ważne też jaki wybierzemy olej. Bo musi być tłoczony na zimno i świeży. Warto się z nim zapoznać. Oleje onili są bardzo dobre i warto je stosować. Na zęby tez działa doskonale więc warto go znać.