Zawał serca, potocznie zwany jako atak serca to poważne zdarzenie medyczne, podczas którego dochodzi do uszkodzenia mięśnia sercowego, prowadząc do jego martwicy. Coraz częściej występuje u osób młodszych, dlatego nie należy lekceważyć żadnych objawów.
Co robić po zawale serca?
W Polsce każdego roku blisko 100 tysięcy osób przechodzi zawał serca, co jest o 30 – 50% więcej niż w krajach Europy Zachodniej. Zazwyczaj dotyka on mężczyzn po 45 roku życia i kobiet po 55 roku życia. Niestety według danych zawały w Polsce kończą się śmiercią 1 na 5 pacjentów, co stanowi bardzo wysoki odsetek.
Do głównych przyczyn zawału serca można zaliczyć: palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, otyłość, podwyższone wartości lipidów i glikemii, mała aktywność fizyczna oraz stres. Osoby, które przebyły incydent wieńcowy, są szczególnie narażone na ponowne wystąpienie dolegliwości sercowych, dlatego powinny poważnie podejść do zdrowego stylu życia.
Odpowiednie odżywianie odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu rozwojowi miażdżycy tętnic wieńcowych, ponieważ nadwaga i otyłość są głównymi czynnikami ryzyka. Zbilansowana dieta dobrana najlepiej przez specjalistę może wspomóc proces leczenia i poprawić ogólną kondycję serca. Warto również zauważyć, że po zawale nie zaleca się szybkiego i intensywnego odchudzania. Najkorzystniej jest stopniowo tracić masę ciała, utrzymując prawidłowe ciśnienie, optymalny poziom cholesterolu oraz glikemii.
Zasady zdrowego odżywiania
Najbardziej wartościową i polecaną dietą przez lekarzy jest dieta śródziemnomorska. Zaleca ją między innymi Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne, ponieważ ma ona pozytywny wpływ na zdrowie i zapobiega powstawaniu chorób wieńcowych. Niewątpliwie prawidłowe odżywianie, jak i aktywność fizyczna są istotnym elementem procesu rehabilitacji kardiologicznej.
Na czym powinniśmy się skupić, planując zdrową dietę po zawale serca? Przede wszystkim na modyfikacji żywieniowej, która obfitować będzie w świeże, nieprzetworzone produkty spożywcze. Należy zadbać o odpowiednią ilość warzyw i owoców, będących bogatym źródłem składników odżywczych dla organizmu. Minimalną normą spożycia jest 200 g każdego z nich dziennie.
Warto zdecydować się na wybór pełnoziarnistych produktów zbożowych, które są źródłem błonnika pokarmowego. Pomaga on w obniżeniu poziomu cholesterolu i reguluje poziom cukru we krwi, co jest bardzo korzystne dla serca. Do głównych składników należą: pełnoziarnisty makaron, brązowy ryż, kasze, otręby i płatki zbożowe. Błonnik w dużych ilościach występuje również w nasionach roślin strączkowatych, pestkach, orzechach oraz siemieniu lnianym.
Jeśli lubimy ryby, to poleca się morskie, takie jak łosoś, makrela czy halibut, będące bogatym źródłem kwasów omega-3. Regularne spożywanie ryb 2 razy w tygodniu może obniżyć ryzyko wystąpienia chorób serca. W diecie zawałowca powinno też się znaleźć miejsce na niesolone orzechy, chudy nabiał oraz oleje roślinne, zwłaszcza oliwę z oliwek i olej rzepakowy.
Czego nie jeść lub co ograniczyć po zawale serca?
Ograniczenie tłuszczów nasyconych i trans to klucz do obniżenia cholesterolu we krwi. Świadomość tego może pomóc wielu ludziom podejmować właściwe decyzje żywieniowe, prowadzące do zdrowszego stylu życia. Po zawale serca z pewnością powinniśmy wykluczyć mięsa czerwone, ponieważ zawierają one dużo nasyconych kwasów tłuszczowych. Należą do nich:
wieprzowina
wołowina
mięso kaczki
mięso gęsi
baranina
Mięso z kurczaka lub indyka nadal jest dozwolone, ale zaleca się spożywanie go w umiarkowanych ilościach. Zawiera ono mniej tłuszczu, za to więcej kwasów tłuszczowych nienasyconych, co jest korzystniejsze dla zdrowia.
Osoby po zawale powinny świadomie ograniczyć dodawanie soli do potraw. Należy pamiętać, że sól jest obecna w wielu produktach żywieniowych, zwłaszcza tych przetworzonych, gotowych do spożycia. Zwiększa ona prawdopodobieństwo nadciśnienia tętniczego, dlatego warto używać alternatyw w postaci ziołowych przypraw takich jak: czosnek, oregano czy lubczyk.
Czynnikiem wzmacniającym kolejne zdarzenia sercowo-naczyniowe są alkohol i nikotyna, która działa silnie prozakrzepowo. Według badań regularne palenie tytoniu przyśpiesza zawał serca o 10 do 15 lat. Poza tym unikanie słodkich napojów i wszelkiego rodzaju fast foodów z pewnością przyniesie korzyści zdrowotne, podobnie jak zerwanie z dwoma wspomnianymi wcześniej nałogami.
Podsumowanie
Dbanie o zdrowe nawyki żywieniowe po zawale serca jest kluczowe dla dobrej rekonwalescencji i zmniejszenia ryzyka kolejnych incydentów. Oprócz zbilansowanej diety ważne jest również wykonywanie umiarkowanych aktywności fizycznych, takich jak spacery, jazda na rowerze, pływanie czy joga. Pomogą one wzmocnić serce, poprawić kondycję fizyczną oraz zredukować stres, co przyczyni się do poprawy zdrowia i samopoczucia.
