Anemia – przyczyny, objawy i leczenie niedokrwistości

Anemia stała się wręcz plagą XXI wieku, a z problemem tym borykają się przede wszystkim kobiety. Chociaż jest to coraz częściej spotykane schorzenie, to jednak wcale nie jest tak łatwo ani też szybko się z niego wyleczyć. Na swoje choroby pracujemy latami, dlatego też potrzeba czasu i cierpliwości, aby uporać się z niedokrwistością oraz oczywiście dobrania odpowiednich metod leczenia. Z całą pewnością nie ma jednej magicznej pigułki, dzięki której anemia zniknie, jak ręką odjąć, ale istnienie szereg sprawdzonych sposobów na przywrócenie organizmowi homeostazy. Po czym zatem poznać, że mamy niedokrwistość, co przyczynia się do jej wystąpienia i jak ją wyleczyć?

Jakie wyróżnia się rodzaje niedokrwistości?

Na anemię cierpi coraz więcej kobiet i to w różnych przedziałach wiekowych. Większość z nich niestety bagatelizuje ten problem, przez co świadomie lub nie, pogarsza swój stan zdrowia. Z całą pewnością niedokrwistość jest poważnym schorzeniem i najgorszą rzeczą jaką możemy zrobić, to czekać bezczynnie, aż sama przejdzie. Tak się z pewnością nie stanie. Nieleczona anemia postępuje i stopniowo coraz bardziej wyniszcza organizm chorego. Z biegiem czasu pojawia się szereg najróżniejszych schorzeń, a my zaczynamy czuć się coraz gorzej. Należy też pamiętać o tym, że anemia jest objawem innych chorób, zwykle tych znacznie poważniejszych. Niezwykle ważne jest to, aby zgłosić się jak najszybciej do lekarza, który na podstawie zleconych badań będzie w stanie postawić prawidłową diagnozę i dobrać skuteczne metody leczenia.

O niedokrwistości można mówić, jeśli dojdzie do znaczącej redukcji erytrocytów, poziomu hemoglobiny i hematokrytu. Wystarczy, że wystąpią większe odchylenia od tych odgórnie ustalonych wartości i już mamy do czynienia z anemią. Wyróżnia się kilka rodzajów niedokrwistości w zależności od stopnia nasilenia choroby. Jeśli poziom hemoglobiny będzie wynosił 10-12 g/dl, to mówi się o anemii łagodnej. W przypadku poziomu hemoglobiny 8-9,9 g/dl diagnozuje się anemię umiarkowaną, a gdy poziom hemoglobiny wynosi 6,5-7,9 g/dl anemię ciężką. Jeśli natomiast poziom hemoglobiny spadnie poniżej 6,5 g/dl, mamy do czynienia z niedokrwistością zagrażającą życiu. Oprócz tego podziału anemię klasyfikuje się również w oparciu o czynniki powodujące wystąpienie tego schorzenia. Wówczas wyróżniamy następujące typy anemii:

• Anemia pokrwotoczna
• Anemia syderopeniczna
• Anemia chorób przewlekłych
• Anemia megaloblastyczna
• Anemia hemolityczna (wrodzona lub nabyta)
• Anemia aplastyczna

Przyczyny anemii

Przyczyn niedokrwistości może być wiele, dlatego też tak ważne jest znalezienie pierwotnego źródła problemu. Leczenie objawowe zwykle jest mało skuteczne i nie gwarantuje całkowitego wyleczenia. Najczęstszym powodem anemii jest za mało żelaza w organizmie. W przypadku niedokrwistości złośliwej mamy do czynienia z brakiem witaminy B12. Z kolei fawizm jest dziedziczną chorobą związaną z mutacją chromosomu X, w wyniku czego zostaje zaburzony metabolizm erytrocytów na skutek niedoboru pewnego enzymu. Do rozpadu czerwonych krwinek mogą doprowadzić niektóre leki, naftalen, infekcje wirusowe/bakteryjne czy kwasica cukrzycowa. Jeśli dojdzie z kolei do genetycznej wady syntezy hemoglobiny, pojawi się anemia sierpowata.

Anemia – charakterystyczne objawy

Chociaż niedokrwistość może objawiać się na różne sposoby, to jednak w większości przypadków objawy są bardzo podobne. Zalicza się do nich bladość skóry i spojówek, szybką męczliwość i zadyszkę po wysiłku fizycznym, apatię, senność, mroczki przed oczami, reakcje paranoidalne, szumy uszne, omdlenia, pogorszenie się pamięci i kłopoty z koncentracją, obniżenie sprawności ruchowej, płytki oddech, stany depresyjne i podgorączkowe, uczucie zimna, zmiany osobowości, bóle w klatce piersiowej, zawroty głowy, osłabienie i zmęczenie nawet po odpoczynku, słabe i łamliwe włosy, nadmierne wypadanie włosów, suchość skóry, przyśpieszone bicie serca, duszności.

Anemia – leczenie

Leczenie anemii nie jest ani łatwe ani też szybkie. Niezbędna jest oczywiście wizyta u lekarza, który rozpozna chorobę na podstawie podanych przez pacjenta objawów i wyników badania morfologii krwi. Czasami wykonuje się również badanie poziomu żelaza w celu rozwiania ewentualnych wątpliwości. Dopiero po rozpoznaniu typu anemii można dobrać odpowiednie metody leczenia. Zwykle sięga się po leczenie farmakologiczne oparte na podawaniu tabletek czy zastrzyków żelaza oraz witaminy B12 i kwasu foliowego. Jeśli zatem anemia jest wywołana niedoborem żelaza, to leczenie polega na uzupełnieniu żelaza brakującego w organizmie chorego.

Należy jednak pamiętać o tym, że w celu odbudowania odpowiedniego poziomu tego pierwiastka w organizmie, oprócz aptecznych preparatów konieczna jest właściwa dieta. Inaczej wygląda to w przypadku sferocytozy wrodzonej będącej chorobą genetyczną, która wymaga sięgnięcia po środki większego kalibru w postaci androgenów, glikokortykosteroidów i erytropoetyny. Czasami konieczne jest przetoczenie specjalnych koncentratów erytrocytów czy nawet usunięcie śledziony. Jeśli zostanie zdiagnozowana anemia sierpowata, to pojawia się konieczność przetoczenia krwi oraz zastosowania antybiotykoterapii, środków przeciwbólowych i preparatów mających za zadanie zwiększyć elastyczność erytrocytów.

Naturalne sposoby leczenia niedokrwistości

 Niezwykle ważną kwestią w przypadku leczenia anemii jest zadbanie o dobrze zbilansowaną dietę, wzbogaconą o produkty bogate w żelazo i witaminy. Żadne witaminy czy minerały sztucznie wytworzone i podane w formie tabletek nie zostaną tak dobrze przyswojone przez organizm jak te pozyskane z naturalnego źródła, czyli z pożywienia. Warto zatem dobrze przyjrzeć się swojej dotychczasowej diecie i wprowadzić zmiany. Żelazo znajdziemy przykładowo w mięsie, warzywach liściastych, fasoli i produktach pełnoziarnistych. Natomiast kwas foliowy znajdziemy w cytrusach, dobrym jakościowo mięsie i nieprzetworzonym nabiale. Świeże warzywa i owoce oraz nasiona, pestki i orzechy powinny na stałe zagościć w codziennym jadłospisie. Jak zatem w naturalny sposób zapobiegać i leczyć anemię?

⇒ Jak najwięcej naturalnej witaminy C

W przypadku anemii niezwykle ważne jest to, aby dostarczyć organizmowi każdego dnia sporą dawkę witaminy C, która jest silnym przeciwutleniaczem zwiększającym aż kilkukrotnie wchłanialność żelaza. Najlepsza jest oczywiście ta pozyskana z naturalnego źródła, czyli ze świeżego pożywienia. Znajdziemy ją oczywiście w warzywach i owocach. Jak najbardziej pomocny jest zatem sok z buraka, kiszone ogórki, pyłek pszczeli, rzeżucha, natka pietruszki i pokrzywa.

⇒ Sok z natki pietruszki

Natka pietruszki obfituje w chlorofil, zawiera sporą ilość żelaza oraz witamin i antyoksydantów wspomagających procesy detoksykacyjne.

⇒ Sok z buraków

Sok z buraków jest nieoceniony w przypadku niedokrwistości, dlatego też powinien na stałe zagościć w naszym codziennym menu. Buraki czerwone są bogate m.in. właśnie w żelazo. Regularne picie soku buraczanego dodaje energii, niweluje zmęczenie i zmniejsza wypadanie włosów. W naturalnym leczeniu anemii idealnie sprawdza się zakwas z buraków, który jest prawdziwą bombą witaminową.

⇒ Sok i herbata z pokrzywy

W pokrzywie kryje się całe mnóstwo prozdrowotnych substancji. Zawiera ona zarówno witaminę C, jak również żelazo i kwas foliowy. Znajdziemy w niej także krzem, wapń, magnez, potas, witaminy z grupy B oraz witaminy A i K. Picie soku z pokrzywy to skuteczny sposób nie tylko na zapobieganie, ale również leczenie niedokrwistości. Sprawdzi się zarówno sok z pokrzywy, jak również herbatka pokrzywowa.

⇒ Rzeżucha nie tylko na Wielkanoc

Najczęściej jest tak, że po rzeżuchę sięgamy tylko podczas świąt wielkanocnych, a warto raczyć się nią przez cały rok. Tym bardziej jeśli borykamy się z anemią. Zawiera ona mnóstwo witamin i minerałów: magnez, żelazo, chrom, wapń, jod, siarkę oraz witaminy A, K, B i C.

⇒ Rzodkiew i rukiew wodna

Soki z rzodkwi i rukwi wodnej są bardzo pomocne przy anemii. Nie tylko zapobiegają niedokrwistości, ale również niwelują osłabienie, a do tego są niskokaloryczne.

⇒ Marchew, szpinak i seler naciowy

Przy niedokrwistości na pomoc przychodzi także marchew, a szczególnie świeżo wyciśnięty z niej sok i połączony z rukwią wodną. Jest to spora dawka minerałów odżywających organizm oraz poprawiających sprawność i zwiększających jego wydajność. Podobnie jest zresztą ze szpinakiem i selerem naciowym, które dają zastrzyk energii, niwelując chroniczne zmęczenie i anemię.

⇒ Daktyle

Daktyle są nie tylko bardzo smaczne, ale również niezwykle zdrowe i pomocne przy niedokrwistości. Zawierają sporo błonnika, naturalne cukry, antyoksydanty, żelazo, witaminę C i witaminy z grupy B.

⇒ Spirulina

Jeśli chcemy uniknąć anemii czy też uporać się z tym schorzeniem, to jak najbardziej warto sięgnąć po spirulinę obfitującą w chlorofil. Spożywanie tej ciemnozielonej algi sprawia, że zwiększa się nasza odporność i zawartość hemoglobiny w erytrocytach.

⇒ Dereń właściwy

Owoce rośliny o nazwie dereń właściwy obfitują w witaminę C i związki mineralne, a pestki są świetnym źródłem żelaza. Roślina ta również wzmacnia organizm.

⇒ Sezam

Jeśli towarzyszą nam objawy anemii, to jak najbardziej warto sięgnąć po ziarna sezamu. Zawierają one przede wszystkim sporo wapnia i żelaza. Najlepszym wyborem będzie odmiana czarna, które można dodawać niemalże do wszystkiego. Niezwykle smaczną i zdrową opcją będzie tahini, czyli pasta z sezamu.

⇒ Melasa

Słodki i ciemny syrop z melasy jest bogaty w żelazo, kwas foliowy i witaminy z grupy B. Regularne spożywanie go jest nie tylko sposobem na przekąszenie czegoś słodkiego, ale również na odżywienie organizmu i zwiększenie produkcji czerwonych krwinek.

⇒ Jabłka

Okazuje się, że jabłka również mają sporo żelaza. W połączeniu z burakami stanowią skuteczną broń w walce z anemią i to o podwójnej mocy.

⇒ Granat

W granacie znajdziemy bardzo wiele minerałów, w tym żelazo, wapń i magnez oraz sporo witaminy C zwiększającej wchłanialność żelaza.

Czego unikać przy niedokrwistości?

Jeśli cierpimy na niedokrwistość, to powinniśmy zrezygnować z rafinowanego cukru, wszelakich wyrobów cukierniczych i wysoko przetworzonych słodyczy oraz pieczywa z białej mąki. Mocno ograniczyć powinno się również picie kawy i herbaty zawierających taniny utrudniające wchłanianie żelaza. Ponadto kawa ma sporo szczawianów. Unikać należy także zupek w proszku, konserw, słodzonych napojów i peklowanych wędlin. Zwierają one bowiem bardzo duże ilości fosforanów upośledzających przyswajalność żelaza.

---