Tłuszcze, do których zaliczamy również oleje są niezwykle ważnym składnikiem naszej diety.W zimnym klimacie dieta wysokotłuszczowa jest o wiele korzystniejsza, niż ta bogata w węglowodany, z uwagi na to, że dostarcza ona organizmowi wewnętrznego, głębokiego ciepła. Wolny proces trawienia tłuszczów przyczynia się do tworzenia tłuszczu organicznego, który wspiera ochronę narządów wewnętrznych. Oprócz tego, tłuszcze są bezwzględnie potrzebne organizmowi do przyswajania rozpuszczalnych w nich witamin, takich jak D, A, K i E. Najczęściej jednak spożywamy zbyt dużo tłuszczu w swojej diecie, co sprzyja rozwojowi guzów, nowotworów, otyłości, chorób serca, zaburzeniom pęcherzyka żółciowego i wątroby. Nadmiar tłuszczu może przyczynić się do powstania cukrzycy i innych chorób zwyrodnieniowych. W wyniku spożywania nadmiaru tłuszczu mogą ujawnić się zaburzenia emocjonalne i umysłowe: uzależnienie od pokarmów i używek, przytłumiony umysł, osłabiona percepcja, emocjonalne przywiązanie, gniew.
Tłuszcze są materiałem budulcowym tkanek, wzmacniają metabolizm płynów organicznych i kierują składniki odżywcze do układu nerwowego.
Spożywanie umiarkowanych ilości tłuszczów korzystniejsze jest dla osób szczupłych, nerwowych, bezproduktywnych i tych, którym brakuje mocnego poczucia ugruntowania. Według niektórych azjatyckich tradycji terapeutycznych zaleca się, aby zioła proponowane osobom o nieustatkowanej konstytucji mieszać z olejem na przykład sezamowym.
Tłuszcze i oleje powinny być stosowane w bardzo niewielkich ilościach przez osoby z nadwagą, spowolniałe, ociężałe fizycznie i umysłowo, zbytnio materialistyczne, przegrzane (co przejawia się w zaczerwienionej twarzy, przekrwieniu oczu, żółtym nalocie na języku, w niektórych rodzajach nadciśnienia krwi, skłonności do odczuwania nadmiernego gorąca) albo, u których występują objawy wilgoci (wzrost drożdży, obrzęki, guzy, torbiele, nadwaga). Zastrzeżenia te nie dotyczą jednak stosowania olejów z zawartością kwasów tłuszczowych omega 3 i GLA.
Cholesterol i kwasy omega3
Niektóre oleje bogate są w kwasy omega 3, które pomagają zmniejszyć szkodliwe skutki nagromadzenia tłuszczów i cholesterolu. Wiadomo, że główną przyczyną wysokiego poziomu cholesterolu w organizmie jest jego nadmierne spożycie. Są jednak również inne powody tego stanu rzeczy. Należą do nich – spożywanie tłuszczów nasyconych, które zdecydowanie zwiększają wytwarzanie cholesterolu krążącego we krwi, stres, palenie papierosów, picie kawy oraz stosowanie w diecie cukru rafinowanego. Utrzymujący się podwyższony poziom cholesterolu powoduje miażdżycę naczyń krwionośnych, chorobę niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze oraz ryzyko nadmiernej krzepliwości. Według dr Williama Castellego, który swoje stanowisko poparł badaniami naukowymi, poziom cholesterolu jest bezpośrednią miarą choroby niedokrwiennej serca.
Każdy, kto przez dłuższy czas spożywał produkty o wysokiej zawartości tłuszczu, powinien skontrolować poziom cholesterolu we krwi. Jeśli przekracza on dopuszczalne normy, należy wprowadzić do swojej diety pokarmy roślinne: zboża, owoce, warzywa, wodorosty, rośliny strączkowe, orzechy i nasiona, zastępując nimi część produktów zwierzęcych. Nie zawierają one cholesterolu i najczęściej charakteryzują się niskim poziomem tłuszczów nasyconych. Wyjątkiem są tłuszcze pochodzące z ryb, bogate w kwasy omega 3, choć i te można zastąpić niektórymi olejami roślinnymi.
Składnikami odżywczymi obniżającymi poziom cholesterolu we krwi są witaminy E, C, niacyna oraz lecytyna. Jeśli składniki te są spożywane regularnie razem z pełnowartościowym pożywieniem, skutecznie wspomagają oczyszczanie naczyń. Bogatym źródłem lecytyny jest większość roślin strączkowych, pośród których szczególne miejsce zajmuje soja.
Medycyna chińska podkreśla, iż wprowadzenie do swojego jadłospisu soi, a także fasoli mung jest niezwykle istotne dla oczyszczenia naczyń krwionośnych z cholesterolu. Podobne do soi, korzystne działanie posiadają niemal wszystkie grochy, fasole oraz soczewice.Przyczyną tego jest wysoka zawartość w roślinach strączkowych choliny, lipotroficznego czynnika, kontrolującego metabolizm. Cholina jest również głównym składnikiem lecytyny.
W przypadku, gdy problemom z naczyniami towarzyszą objawy gorąca, przydatne okażą się kiełki z soi i fasoli mung, posiadające właściwości ochładzające. Kiełki są również bogate w witaminę C, która dodatkowo, połączona z bioflawonoidami (miąższ i wewnętrzna skórka cytrusów, papryka, głąb z kapusty i inne), ma działanie wzmacniające ścianki naczyń krwionośnych.
Błonnik roślinny, zwłaszcza ten zawarty w pełnych zbożach, sprzyja obniżeniu poziomu tłuszczu we krwi i zapobiega stwardnieniu naczyń. Najbardziej pomocne są tu następujące zboża: żyto, quinoa, amarantus, owies. Nieprzetworzone ziarna zbóż są świetnym źródłem niacyny, a ich oleje zawierają najświeższy rodzaj witaminy E.
Kwasy omega 3 zmniejszają lepkość i krzepliwość krwi, redukują poziom lipidów i obniżają ciśnienie krwi oraz pomagają zapobiegać niedokrwieniu. Pobudzają także przepływ krwi w tkankach uszkodzonych w wyniku braku prawidłowego krążenia. Kwasy DHA i EPA współpracują ze sobą na rzecz odnowy naczyniowej.
Ponadto, kwas DHA stanowi ważny czynnik rozwoju mózgu, a tym samym wpływa korzystnie na proces uczenia się.
Spośród ryb, najwięcej kwasów omega 3 EPA i DHA zawierają: łosoś, makrela i sardynka. Dość dużo tych składników mają również: śledzie, sardele (anchovies), sardynka europejska, ryba maślana, pstrąg rzeczny lub tęczowy, tuńczyk.
Innym źródłem kwasu omega 3 jest kwas alfa-linolenowy, który można znaleźć w niektórych olejach. Oleje roślinne są nieco lepszym źródłem kwasów omega, niż ryby, ze względu na to, iż zawierają mniej zanieczyszczeń (pestycydów, polichlorków bifenoli). W sytuacji jednak potrzeby szybkiego uzupełnienia w organizmie kwasów omega 3, zaleca się tłuszcze rybie, ponieważ przekształcenie przez organizm kwasu alfa-linolenowego w kwas EPA i DHA wymaga dużo dłuższego czasu.
Jako polecane źródła kwasu alfa-linolenowego można wymienić: siemię lniane (53% oleju lnianego to kwas alfa-linolenowy), nasiona chia (30%), nasiona konopi (20%), nasiona dyni (15%), nasiona rzepaku (10%), soję i jej produkty (tofu, tempeh), orzechy włoskie oraz ciemnozielone warzywa (kapusta włoska, pietruszka, jarmuż) i trawy zbożowe (produkty z młodych pędów pszenicy i jęczmienia).
Warto też w swojej diecie sięgać po mleko i mięso wypasanego na łąkach bydła, mleko i nabiał owczy i kozi, jagnięcinę.
W przypadku potrzeby przyjmowania leczniczych dawek kwasów omega 3, zaleca się spożywanie świeżego oleju z siemienia lnianego, który został wyprodukowany w niskich temperaturach bez wystawienia na działanie tlenu lub światła, i który przez cały czas był przechowywany w lodówce.
Olej lniany jest tłuszczem nadzwyczaj korzystnym dla niemal wszystkich grup krwi z wyjątkiem grupy B. Można również używać mielonego siemienia lnianego. Powinno być ono świeżo zmielone lub kupione w szczelnie zamkniętych pojemnikach i trzymane w lodówce. Siemię lniane posiada właściwości nawilżające jelita, toteż przydatne jest także w leczeniu zaparć.
Kwasy omega3 a nowotwory i inne choroby
Badania przeprowadzone w latach 50-tych ubiegłego stulecia wykazały niezwykle korzystne działanie kwasów omega 3 w terapii raka oraz innych chorób zwyrodnieniowych. Dowiedziono, że oleje zawierające kwasy omega 3 pochodzenia roślinnego, takie jak te, które są obecne w siemieniu lnianym, posiadają podobne, bardzo korzystne działanie, jak oleje pozyskiwane z ryb. Badacz- Maks Gerson odkrył, że guzy znikają o wiele szybciej po wprowadzeniu do terapii stosowanej powszechnie w przypadku chorób nowotworowych, oleju lnianego.
Uzyskane w toku badań wyniki zaowocowały włączeniem olejów z kwasami omega 3 do jadłospisu osób chorych, w celu odbudowywania odporności organizmu na poziomie komórkowym.Terapia miała na celu wzmocnienie błon zdrowych komórek z jednoczesnym niszczeniem komórek rakowych guza.
Poza leczeniem chorób serca i raka, fakt, iż kwasy omega 3 posiadają zdolność do wzmacniania odporności organizmu sprawia, że spożywanie ich przynosi korzystny efekt w terapii osób chorujących na reumatoidalne zapalenie stawów i kości, na inne choroby zwyrodnieniowe, obejmujące stan obniżonej odporności, a także na AIDS. Kwasy omega 3 stosuje się w leczeniu wrzodziejącego zapalenia okrężnicy, w przypadku chorób nerek, astmy oskrzelowej, depresji, pokrzywki, przerostu gruczołu krokowego, łuszczycy i migreny.
Zmiana nawyków żywieniowych istotnym krokiem w leczeniu
W sytuacji występujących problemów z układem krążenia, bardzo często już sama zmiana nawyków żywieniowych i stylu życia powoduje poprawę stanu zdrowia pacjenta. Poprzez analizę efektów w obszarze poprawy zdrowia zaobserwowanych u pacjentów z zaburzeniami krążenia (np. przewlekłe nadciśnienie tętnicze), przebywających kiedyś na dwutygodniowym kursie szkoleniowym w okolicach Garberville w Kalifornii, specjaliści wyprowadzili wniosek, że przechodząc na dietę bogatą w warzywa i pełne zboża, łącząc ją z codziennym umiarkowanym wysiłkiem fizycznym, zdecydowana większość pacjentów z problemami krążeniowymi, po upływie zaledwie kilku tygodni odczuje wyraźną odnowę układu naczyniowego.
Z jednego z raportów wynika, iż większość operacji wszczepiania by-passów nie byłaby konieczna po zastosowaniu przez miesiąc diety o wysokiej zawartości błonnika i niskiej zawartości tłuszczu.
Inne badania wykazały, że ponad 97% pacjentów zażywających leki na nadciśnienie, mogłoby je z czasem odstawić po wprowadzeniu zmian w sposobie odżywiania.
Autor książki „Odżywianie dla zdrowia” wskazuje produkty, które usuwają z naczyń złogi tłuszczowe i cholesterolowe. I tak są to: rośliny strączkowe ( bardzo skuteczne: soja i jej kiełki, fasola mung, tempeh, tofu, fasole, grochy, soczewice), zboża ( pełne zboża: owies, żyto, amarantus, kiełkowana pszenica, ryż, gryka), warzywa i owoce (m.in. rzodkiew, chrzan, zielone warzywa liściaste, papryka ostra, cytrusy, grzyby, wodorosty), orzechy i inne nasiona (m.in. migdały, orzechy laskowe, siemię lniane, pestki dyni, nasiona chia, orzechy włoskie, mak), produkty zwierzęce ( ryby: m.in. sardynka, łosoś, makrela, miód), zioła ( m.in. korzeń mniszka lekarskiego, kozłek lekarski, owoce głogu, rumianek, mięta pieprzowa).
Wymienione powyżej pokarmy, razem, zawierają w swoim składzie wszystkie główne składniki konieczne człowiekowi do odżywiania. Są to: lecytyna, kwasy omega 3, witaminy E, C, niacyna, rutyna. Istotnym składnikiem diety jest również błonnik, występujący w większości roślin.
