Koper włoski fenkuł – właściwości, zastosowanie i przepisy

Koper włoski (fenkuł) jest nieocenionym warzywem stojącym na straży zdrowia i dobrego samopoczucia. Niemalże każda mama czy też osoba borykająca się z problemami trawiennymi dobrze zna zbawienny wpływ herbatki koperkowej. Fenkuł okazuje się być niezwykle pomocny przy kolkach, wzdęciach, zgadze, zaparciach, problemach z laktacją, trądzikiem czy nawet z zaburzeniami hormonalnymi. Niewiele osób wie, że fenkuł zwyczajny uważany jest także za silny afrodyzjak i wykorzystywany jest do produkcji preparatów powiększających piersi. Jest to smaczna roślina z rodziny selerowatych, która znalazła szerokie zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w medycynie.

Koper włoski: właściwości

Wiele osób słysząc słowo koper włoski, myśli o jakiejś odmianie dobrze znanego każdemu koperku, ale jest to zupełnie inna roślina. Fenkuł jest rośliną z rodziny selerowatych, a jego zapach do złudzenia przypomina niezwykle cenioną przyprawę w postaci anyżu. Koper włoski bardziej przypomina swoim wyglądem cebulę z zielonymi łodygami i listkami. Dodany do potraw nadaje im słodko-korzennego aromatu, a więc idealnie sprawdza się w przypadku dań z kuchni śródziemnomorskiej i azjatyckiej.

W 100g kopru włoskiego mamy zaledwie nieco ponad 30 kcal, a indeks glikemiczny wynosi zaledwie 15 IG. Większą część bulwy tej rośliny stanowią węglowodany. Koper włoski (fenkuł) zawiera także sporo błonnika pokarmowego i białko roślinne. Ilość tłuszczu w tej roślinie jest z kolei znikoma. Fenkuł obfituje w wiele witamin i minerałów. Znajdziemy w nim spore ilości witaminy C, tiaminę, ryboflawinę, witaminę B6, kwas foliowy i niacynę oraz witaminy A, E i K. W koprze włoskim znajdują się spore ilości potasu – na 100g przypada aż 414 mg tego pierwiastka. Nie brakuje w nim również wapnia, magnezu, fosforu, sodu, cynku i żelaza. Oprócz tego w jego składzie znajdują się liczne fitozwiązków w postaci flawonoidów i olejków eterycznych. Koper włoski jest źródłem rutyny, kwercetyny, anetolu i limonenu o właściwościach leczniczych.

Koper włoski (fenkuł) jest niezwykle ceniony szczególnie w przypadku niedomagań układu pokarmowego, gdyż stymuluje on produkcję soków żołądkowych i usprawnia pracę jelit. Okazuje się być pomocny przy wzdęciach i zgadze oraz przy dokuczliwych objawach na skutek przejedzenia się. Fenkuł działa rozkurczowo i wiatropędnie, reguluje ciśnienie tętnicze krwi, wspomaga pracę serca, sprzyja utrzymaniu optymalnego profilu lipidowego krwi, zmniejsza ryzyko rozwoju chorób nowotworowych i miażdżycy. Posiada także silne właściwości antyoksydacyjne, a więc chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, które przyśpieszają procesy starzenia się komórek. Związki zawarte w tej roślinie posiadają także właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwzapalne, wykrztuśne i przeciwbólowe.

Fenkuł – zastosowanie i działanie

Koper włoski znalazł zastosowanie w kuchni, medycynie naturalnej, a nawet w kosmetyce. Sięga się po niego w przypadku dolegliwości skórnych i trawiennych, przy kolkach i problemach z laktacją oraz w walce z kaszlem, w leczeniu grypy i przy zapaleniu jamy ustnej. Napary z tej rośliny okazują się być pomocne jako tonik w przypadku tłustej skóry oraz jako płyn do płukania jamy ustnej. Olejek z kopru włoskiego wykorzystywany jest do produkcji past do zębów, mydeł, płynów do kąpieli i kremów przeciwzmarszczkowych. W kuchni po fenkuł sięga się do przygotowania herbatki, przyprawiania kompotu i tworzenia mieszanek przyprawowych oraz do przyrządzania słodkich sosów i najróżniejszych potraw w wersji surowej, pieczonej czy zapiekanej.

Zaparcia, biegunki i wzdęcia

W przypadku problemów z żołądkiem koper włoski okazuje się być bardzo pomocnym remedium. Jest on wręcz polecany przy dolegliwościach trawiennych ze względu na to, że wspomaga on układ pokarmowy oraz działa wiatropędnie i rozkurczowo na jelita.

Nowotwory

W celu zwiększenia ochrony przed rozwojem choroby nowotworowej, jak najbardziej warto sięgać po koper włoski ze względu na zawarte w nim olejki eteryczne. Oprócz przeciwzapalnych właściwości, przyśpieszają one apoptozę zmutowanych komórek rakowych i redukują negatywne skutki promieniowania stosowanego podczas radioterapii.

Odchudzanie

Osoby pragnące pozbyć się nadprogramowych kilogramów zamiast szukania kolejnej diety cud i katowania się, powinny włączyć do swojego jadłospisu świeży koper włoski (fenkuł) i herbatki z tej rośliny. Zawarte w niej związki okazują się być bardzo pomocne podczas diety odchudzającej. Pobudzają trawienie i przyśpieszają spalanie znienawidzonej tkanki tłuszczowej. Dodatkowo mają działanie moczopędne, czyli zmniejszają retencję wody w organizmie, a to z kolei skutkuje obniżeniem masy ciała. Koper włoski sprzyja także oczyszczaniu organizmu z zalegających w nim toksyn.

Wzrok

Aby cieszyć się dobrym wzrokiem, warto sięgać regularnie po koper włoski, który zawiera witaminę A. Nie tylko zmniejsza ona ryzyko rozwoju schorzeń oczu, ale również redukuje uczucie ich zmęczenia. Osoby długo wpatrujące się każdego dnia w ekran komputera i często kierujące pojazdami w nocnych godzinach, jak najbardziej powinny włączyć tę roślinę do swojego codziennego jadłospisu.

Laktacja

Herbatka z kopru włoskiego polecana jest młodym mamom w celu pobudzenia laktacji. Jest to roślina mlekopędna, która okazuje się być niezwykle pomocna przy problemach z produkcją wystarczającej ilości pokarmu dla pociechy. Trzeba jednak pamiętać o tym, że koper włoski (fenkuł) jest źródłem fitoestrogenów, które mogą przedostawać się wraz z mlekiem matki do organizmu dziecka. Należy wobec tego najpierw skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym w celu wykluczenia wszelkich przeciwwskazań do stosowania naparów z kopru włoskiego przez kobiety karmiące.

Nerki

Problemy z nerkami potrafią mocno dać się we znaki, dlatego też warto włączyć do diety fenkuł działający moczopędnie i zapobiegający tworzeniu się kamieni nerkowych. Olejki eteryczne znajdujące się w koprze włoskim są od lat wykorzystywane do produkcji różnego typu preparatów używanych w leczeniu kamicy nerkowej.

Zioło na powiększanie biustu?

Koper włoski (fenkuł) jest ziołem skutecznie powiększającym biust ze względu na to, że zwiększa wydzielanie prolaktyny. Zawiera sporo fitoestrogenów mających wpływ na produkcję żeńskich estrogenów.

Układ oddechowy

Fenkuł jest pomocny przy chorobach układu oddechowego ze względu na działanie wykrztuśne. Zwiększa on objętość wydzieliny z oskrzeli i jednocześnie rozrzedza ją. Bardzo dobrze radzi sobie z drobnoustrojami i łagodzi dokuczliwe objawy przeziębienia.

Serce

Fenkuł zawiera spore ilości potasu i rutyny, dzięki czemu wpływa korzystnie na mięsień sercowy. Wzmacnia go i poprawia krążenie oraz obniża ciśnienie krwi. Regularne spożywanie kopru włoskiego sprawia, że naczynia krwionośne wzmacniają się, a na ściankach tętnic odkłada się znacznie mniej złogów. Włączenie tej roślin do swojego menu jest zatem naturalnym i skutecznym sposobem na uchronienie się przed chorobą wieńcową.

Alergia

W przypadku alergików koper włoski bywa wręcz nieoceniony, ze względu na znajdującą się w tej roślinie kwercetynę. Jest to substancja hamująca uwalnianie się histaminy, której wysoki poziom przyczynia się do wystąpienia uporczywych objawów w postaci kaszlu, świądu i kataru siennego. Ponadto kwercetyna jest przeciwutleniaczem.

Pasożyty

Olejek z kopru włoskiego okazuje się być bardzo skutecznym specyfikiem w przypadku pasożytów ze względu na jego działanie bakteriobójcze i pasożytnicze. Można stosować go zewnętrznie na wszy i świerzbowce.

Refluks

Koper włoski poprawia funkcjonowanie żołądka i działa rozkurczowo, dlatego świetnie sprawdza się do łagodzenia zgagi.

Stosowanie podczas karmienia piersią

W przypadku stosowania kopru włoskiego przez kobiety karmiące należy zachować ostrożność ze względu na możliwość przedostania się substancji o działaniu estrogennym wraz z mlekiem do organizmu dziecka.

Gospodarka hormonalna, miesiączka i menopauza

Koper włoski to godna polecenia roślina w przypadku starszych kobiet, które borykają się z nieprzyjemnymi dolegliwościami związanymi z przekwitaniem. Jest ona bowiem bogata w naturalne fitoestrogeny, czyli roślinne odpowiedniki kobiecych hormonów płciowych. Związki te okazują się być także bardzo pomocne w przypadku problemów menstruacyjnych, szczególnie jeśli doszło do zaburzenia stosunku progesteronu do estrogenów. Jeśli organizm kobiecy przestanie wytwarzać odpowiednie ilości estrogenu, zamanifestuje się to w postaci wielu przykrych dolegliwości. Co więcej, uważa się, że koper włoski może przyśpieszyć miesiączkę i złagodzić bóle menstruacyjne.

Trądzik

Pomocne przy trądziku jest stosowanie kopru włoskiego, który usprawnia przemianę materii i wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn. Roślinę tę można stosować wewnętrznie i zewnętrznie w formie olejku, toniku czy naparu.

Afrodyzjak

Nie każdy wie, ale fenkuł jest silnym afrodyzjakiem. Działanie to zawdzięcza oczywiście zawartym w nim substancjom. Już od wieków wykorzystuje się tę roślinę w celu pobudzenia podniecenia i wzmocnienia potencji szczególnie u mężczyzn. Składniki znajdujące się w koprze włoskim pozwalają się zrelaksować, gdyż wpływają korzystnie na układ nerwowy. Jeśli ktoś zatem chce mieć udaną randkę, zwieńczoną łóżkowymi igraszkami, jak najbardziej może zaserwować na wspólnej kolacji sałatkę z dodatkiem fenkułu. Najlepsze działanie ma oczywiście surowa roślina.

Skutki uboczne i przeciwwskazania

Fenkuł nie powinien być stosowany przez kobiety ciężarne ze względu na obecność olejków eterycznych, które mogą mieć niekorzystny wpływ na rozwijający się w ich łonie płód. Środki ostrożności powinny zachować także osoby stosujące antybiotykoterapię w celu wyleczenia infekcji bakteryjnej dróg moczowych lub dolnych dróg oddechowych. Należy także mieć na uwadze to, że substancje zawarte w koprze włoskim mogą wchodzić w interakcje z niektórymi lekami i znacząco zmniejszać ich absorpcję.

Stosowanie kopru włoskiego u niemowląt i noworodków

Wiele kobiet zastanawia się nad tym, czy bezpieczne jest stosowanie herbatki z kopru włoskiego w przypadku niemowląt i noworodków. Najlepiej jest oczywiście najpierw skonsultować się z pediatrą, zanim poda się dziecku napar z fenkułu. Zwykle nie ma żadnych przeciwwskazań. Herbatka z tej rośliny jest bardzo skuteczna w przypadku kolki niemowlęcej. Nie należy jednak przesadzać z jej ilością i częstotliwością podawania, ze względu na zawartość żeńskich hormonów płciowych, czyli silnego działania estrogennego. Według wyników badań częste stosowanie naparów z kopru włoskiego u dziewcząt może przyczynić się do przyśpieszenia ich dojrzewania. Herbatka koperkowa jak najbardziej może zwalczyć przykre dolegliwości trawienne, ale w przypadku małych dzieci należy zachować dużą ostrożność i stosować ten dar natury z umiarem.

Herbata z kopru włoskiego

Napary z kopru włoskiego okazują się nieocenione w przypadku różnego typu dolegliwości ze strony układu trawiennego, ale nie tylko. Z całą pewnością warto mieć zawsze pod ręką susz z tej rośliny, gdyż ma ona szerokie zastosowanie i może okazać się pomocna przy najróżniejszych niedomaganiach. W aptekach dostępne są zarówno torebki z suszem, jak również gotowe saszetki do zaparzania. Jak najbardziej można także przygotować napar ze świeżego owocu. Wystarczy łyżkę stołową rośliny zalać szklanką wrzątku, po czym pozostawić pod przykryciem i pić po przestygnięciu. W przypadku dzieci zaleca się podawać po kilka łyżeczek dziennie, a dorośli mogą pić taką herbatkę koperkową od dwóch do trzech razy dziennie w ilości jednej szklanki.

Jeśli komuś nie uśmiecha się picie naparów z kopru włoskiego, to może zdecydować się na suplementację nim. W aptekach dostępnych jest wiele gotowych preparatów, które zawierają w swoim składzie fenkuł. Ich działanie jest podobne jak picie takich herbatek. Najlepiej jest poprosić o radę farmaceutę, który pomoże dobrać odpowiedni preparat.

Przepisy z koperkiem

Z bulwy fankułu można wyczarować wiele smacznych dań. Można go dodać do sałatki, tuńczyka z marynowanym chili, makaronu z krewetkami, zupy- kremu z ziemniakami, kotletów drobiowych w ziołowej marynacie czy zupy orientalnej.

Fenkuł na straży pięknej cery

Świeży fenkuł można jak najbardziej wykorzystać do przygotowania maseczki, która będzie idealna dla osób z cerą normalną. Potrzebny będzie nam napar z tej rośliny. Trzy łyżeczki kopru włoskiego należy zalać ¾ szklanki wrzątku, a po ostygnięciu, dodać do naparu 50g jogurtu naturalnego, cztery czubate łyżeczki miodu i cztery łyżeczki płatków górskich. Po wymieszaniu wszystkich składników powstanie nam papka, którą należy rozprowadzić na twarzy i pozostawić na skórze przez kilkanaście minut (nie dłużej niż 30 minut).

Uprawa

Wzrost siewek kopru włoskiego jest długotrwały i przyśpiesza on dopiero, gdy zostaną w pełni wykształcone liście i utworzą się pędy kwiatowe. Nasiona do wykiełkowania wymagają wysokiej temperatury, a wysiewać je wprost do gruntu można w IV/V. Możliwe jest także wysianie nasion fenkułu w VI/VII. Dojrzewanie kopru włoskiego jest nierównomierne, a na zbiory należy poczekać do września/października lub dopiero w drugim roku. W pierwszym roku powstaje rozeta liściowa i korzeń zapasowy. Najlepiej jest pozostawić ją w gruncie do przezimowania, ale można także przenieść ją do kopca. Bardzo ważne jest odpowiednie zabezpieczenie bulwy przed mrozem i czyhającymi na nią szkodnikami. Na wiosnę wykopany fenkuł należy ponownie wsadzić do gruntu. Okres wegetacji tej rośliny jest długi. Jeśli warunki klimatyczne nie są sprzyjające, to fenkuł nie zaowocuje w pierwszym roku. Roślina ta wymaga gleby wapiennej, bogatej w próchnicę i dobrze nawodnionej.

---