Żeń-szeń syberyjski – właściwości, działanie i zastosowanie

Żeń-szeń syberyjski (Eleutherococcus senticosus) to prawdziwy skarb Dalekiego Wschodu, który stosowany jest przez tradycyjną medycynę od tysięcy lat.Okrzyknięto go remedium na rozmaite dolegliwości zdrowotne. Chociaż wpływ preparatów na bazie żeń szenia nie został jeszcze do końca poznany, to wyróżnia się szereg najróżniejszych korzyści płynących z ich stosowania. Roślina ta działa przeciwbólowo i przeciwdrgawkowo, zwiększa sprawność umysłową, usprawnia metabolizm, wzmacnia odporność, przyśpiesza rekonwalescencję. Żeń-szeń polecany jest cukrzykom i gruźlikom, przy wzmożonej senności, braku łaknienia, zaburzeniach nerwowych i niedokrwistości. Dawniej ginseng wykorzystywany był na wszystkie schorzenia, a obecnie przez ziołolecznictwo i kosmetologię. Na czym polega fenomen legendarnego żeń szenia?

Właściwości żeń szenia syberyjskiego

Żeń-szeń syberyjski Wikipedia określa gatunkiem reliktowej byliny z rodziny araliowatych, jednakże wielu osobom ta tajemniczo brzmiąca nazwa niewiele mówi. W większości języków europejskich preferowanym określeniem dla tej niezwykłej rośliny jest ginseng. Bardziej znana nam polska nazwa żeń-szeń została z kolei zapożyczona z rosyjskiego.

W przypadku żeń szenia o jego skuteczności i sile decyduje wiek. Im jest on starszy, tym ma więcej prozdrowotnych właściwości. Korzeń tej rośliny zawiera aż dwieście substancji leczniczych. Nic więc dziwnego, że medycyna chińska uważa go za panaceum i środek na wszelkie problemy zdrowotne.

Przyjmowanie preparatów na bazie żeń szenia przyczynia się do lepszego dotlenienia narządów, dzięki czemu organizm ma więcej energii, czyli pracuje efektywniej. Są one więc stosowane w celu poprawienia koncentracji i pracy umysłowej, jak również przeciwdziałają zmęczeniu.

Zawarte w tej roślinie ginsenozydy usprawniają system immunologiczny, dzięki czemu organizm jest znacznie lepiej chroniony przed wszelkimi wirusami czy bakteriami, a ponadto jest w stanie szybciej rozprawić się z patogenami, którym udało się wtargnąć do naszego wnętrza. Co więcej, związki te skracają czas rekonwalescencji po przebytej chorobie czy też po zabiegu operacyjnym. Żeń szeń przeciwdziała zakrzepom krwi, wzmacnia serce oraz reguluje poziom glukozy i cholesterolu we krwi.

Żeń szeń syberyjski a koreański

Pierwotnie żeń-szeń rósł dziko w północnej części Półwyspu Koreańskiego oraz w Chinach, Japonii i wschodniej Rosji. Jednakże wraz ze wzrostem zainteresowania ginseng, rozpoczął się jego intensywny zbiór, co przyczyniło się do skurczenia się siedlisk i obecnie w Rosji roślina ta zaliczana jest do gatunków zagrożonych.

Do dyspozycji mamy różne odmiany żeń szenia, jednakże tymi najpopularniejszymi w Polsce są odmiana koreańska i syberyjska. Obie rośliny są adaptogenami, jednakże różnice widać w składzie, a dokładniej w ilości substancji aktywnych w korzeniu.

Żeń szeń syberyjski zawiera polisacharydy i eleuterozydy, które wzmacniają organizm i obniżają poziom glukozy we krwi. Preparaty zawierające tę odmianę żeń szenia wykazują działanie uspokajające. Z kolei żeń-szeń koreański jest silnie rozgrzewający ze względu na zawartość ginsenozydów i panaksozydów.

Odmiana silnie pobudza i zwiększa popęd seksualny. Różnice widać także w uprawie. Koreański żeń-szeń uprawiany jest przez co najmniej sześć lat, z kolei odmiana syberyjska ma znacznie mniejsze wymagania. Oczywiście wszystko to przekłada się na cenę końcową, którą przyjdzie nam zapłacić za preparaty zawierające w składzie daną odmianę żeń szenia. Znacznie droższy jest żeń szeń koreański.

Skład

Żeń szeń syberyjski można kupić w wersji solo lub jako składnik mieszanki ziołowej. W składzie korzenia żeń-szeń  znajduje się kilka glikozydów o działaniu adaptogennym, przeciwstresowym, pobudzającym oraz wzmacniającym kondycję naszego ciała i umysłu. Panaksozydy stymulują biosyntezę białka i RNA oraz działają przeciwnowotworowo. Z kolei panaksyzol posiada właściwości hamowania agregacji płytek krwi. Panaksany zaś działają hipoglikemicznie.

Żeń szeń zawiera także witaminy i minerały. W sumie znajdziemy w nim ponad dwieście składników, a w tym: witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę C, wapń, miedź, fosfor, cynk, potas, magnez, żelazo, sód, siarkę, molibden.

Skład mieszanek ziołowych z żeń szeniem i preparaty otrzymywane z korzenia tej rośliny uzależnione są od rodzaju i wieku rośliny oraz części zastosowanego do produkcji korzenia. Bardzo duże znaczenie ma także miejsce uprawy żeń szenia oraz rodzaj gleby i klimat.

Żeń-szeń syberyjski: działanie

Żeń szeń oczyszcza organizm z toksyn, reguluje ciśnienie krwi, podnosi odporność, dodaje siły, redukuje stan zapalny w organizmie, przeciwdziała bezsenności, działa przeciwwirusowo i przeciwnowotworowo, zmniejsza niepokój i stany lękowe, przeciwdziała zmęczeniu, chroni wątrobę, zwiększa libido.

• depresja

Żeń szeń jest adaptogenem skutecznym w walce z depresją. Uznawany jest za ziołowy antydepresant, który koi nerwy i redukuje stany lękowe.

• afrodyzjak

Roślina ta jest naturalnym afrodyzjakiem, który działa na obie płcie. Niektórzy mówią, że jest skuteczniejsza niż viagra. Działanie żeń szenia zwiększające libido zostało potwierdzone naukowo.

• borelioza

Okazuje się, że żeń szeń syberyjski działa silnie pobudzająco także w przypadku odpowiedzi układu odpornościowego na infekcję krętkami boreliozy. Ponadto wzmacnia system immunologiczny i dodaje energii.

• libido i potencja

Liczne badania potwierdziły skuteczność żeń szenia w podnoszeniu libido zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Preparaty na bazie owej rośliny pomagają przy zaburzeniach erekcji, a wszystko to dzięki ginsenozydom wspomagającym rozkurcz naczyń krwionośnych i zwiększenie napływu krwi do penisa.

• nadnercza

Jako, że związki zawarte w korzeniu żeń szenia hamują odpowiedź organizmu na stres, przyczynia się to do zmniejszenia aktywności kory nadnerczy. Roślina ta jest też stabilizatorem naszego samopoczucia, gdyż oddziałuje na produkcję kluczowych hormonów stresowych.

• wątroba

Ta cenna roślina wykazuje działanie wspomagające wątrobę, pomagając jej usuwać toksyny z organizmu. Chroni wątrobę przed szkodliwym działaniem alkoholu, leków i zanieczyszczeń.

• włosy

Żeń szeń stosowany jest także w pielęgnacji włosów. Znajdziemy go w szamponach, wcierkach, maseczkach i odżywkach do włosów. Nadaje kosmykom blasku i podbija skręt loków. Ponadto przeciwdziała wypadaniu włosów i łysieniu.

Zastosowanie żeń szenia syberyjskiego

Po preparaty z żeń-szeniem często sięgają sportowcy i osoby narażone na wzmożony wysiłek fizyczny. Roślina ta redukuje ilość kwasu mlekowego we krwi, który pojawia się podczas intensywnych ćwiczeń. Zbyt duże jego stężenie przyczynia się z kolei do wystąpienia bóli mięśniowych. Zawarte w korzeniu ginseng substancje sprawiają, że możliwe jest znacznie szybsze pozbycie się tych przykrych symptomów.

Po produkty ziołowe z żeń szeniem mogą śmiało sięgać osoby w podeszłym wieku, gdyż regularne ich przyjmowanie pozwala zachować znacznie dłużej dobrą kondycję i sprawność umysłowa. Co ciekawe, żeń-szeń łagodzi także przebieg menopauzy i andropauzy, który w niektórych przypadkach potrafi wręcz obniżyć jakość życia. Dzięki tej roślinie panie mogą cieszyć się w pełni swoją drugą młodością, a więc czerpać z życia to co najlepsze.

Na rynku nie brakuje także najróżniejszych kremów i innych kosmetyków, dzięki którym możliwe jest zachowanie młodego i promiennego wyglądu. Szeń szeń zalecany jest także w przypadku osób borykających się z nadmiernym wypadaniem włosów czy łysieniem.

• korzeń

W sprzedaży dostępny jest zarówno żeń szeń syberyjski mielony, jak również cały korzeń; występuje on w postaci świeżej lub suszonej.

• herbata

W sklepach ze zdrową żywnością czy w aptekach bezproblemowo można kupić gotowe herbatki z określoną zawartością żeń szenia. Najczęściej są one dostępne w formie mieszanek o najróżniejszych składach, dzięki czemu można dostosować je do swoich indywidualnych potrzeb i preferencji.

• nalewka

W celu przygotowania nalewki z żeń szenia należy jedną część zmielonego korzenia zalać trzema częściami ciepłego alkoholu 40%, po czym macerować przez dwa tygodnie w ciemnym miejscu i przecedzić.

• napar

W celu przygotowania naparu z żeń szenia należy zalać łyżeczkę korzenia wrzątkiem, po czym parzyć go przez siedem minut.

• preparaty

Żeń szeń występuje w najróżniejszych postaciach. Można go kupić zarówno w formie świeżej, suszonej, w kapsułkach, tabletkach, jako syrop, nalewkę czy płyn. Niezależnie od tego, na jaki preparat się zdecydujemy, powinien on pochodzić ze sprawdzonego źródła i być wysokiej jakości. Stosując się do zaleceń producenta, nie trzeba obawiać się żadnych negatywnych skutków ubocznych.

• Żeń szeń syberyjski dla dzieci – czy bezpieczny?

Żeń szenia ani też żadnych preparatów zawierających w składzie tę roślinę nie powinno się podawać dzieciom, ani też kobietom w ciąży. Nie ma bowiem ustaleń dotyczących wpływu ginseng na płód u kobiet ciężarnych, dlatego też lepiej jest go nie przyjmować w tym czasie.

Dawkowanie preparatów

Kuracja preparatami zawierającymi żeń szeń nie powinna trwać dłużej niż trzy miesiące. W związku z tym, po tym czasie zaleca się zrobić co najmniej paromiesięczną przerwę. Osoby zdrowe i młode mogą pozwolić sobie na przeprowadzenie takiej kuracji dwa razy do roku. Najkorzystniejszą porą jest wiosna oraz lato. Trzeba także pamiętać o tym, że jeśli liczymy na widoczne efekty, to konieczne jest zachowanie regularności. W przeciwnym razie wydane przez nas pieniądze mogą nie przynieść oczekiwanych rezultatów.

Jak stosować, parzyć i pić żeń-szeń syberyjski?

Korzeń tej rośliny można stosować i przygotować na różne sposoby. Do najbardziej popularnych zastosowań zalicza się:

1. żucie świeżego lub suszonego korzenia przez kwadrans
2. napary z żeń szenia – pół łyżki korzenia zalane wrzątkiem i odstawione na piętnaście minut do zaparzenia
3. sproszkowany korzeń jako dodatek do napojów i potraw
4. nalewka z żeń szenia spożywana w maksymalnej dawce jednej łyżeczki dziennie
5. tabletki i kapsułki z ekstraktem z korzenia żeń szenia
6. maseczka z rozdrobnionego korzenia żeń szenia na twarz i ciało

Efekty kuracji

Osoby stosujące preparaty z żeń-szeniem potwierdzają, że poprawia on działanie układu nerwowego, rozwiązuje problem z chronicznym zmęczeniem, oczyszcza organizm, pozwala szybciej uporać się z infekcją, redukuje stres, dodaje energii.

Przeciwwskazania

Zaletą preparatów na bazie żeń szenia jest ich niska toksyczność, pod warunkiem, że stosuje się dawki zalecane przez producenta. Czy zatem żeń szeń syberyjski może powodować skutki uboczne? W niektórych przypadkach mogą wystąpić niepożądane skutki w postaci biegunki, wzdęć czy też zaparć. Bardzo rzadko zdarzają się przypadki nadciśnienia, pobudzenia emocjonalnego, bezsenności, nasilenia objawów astmy czy też zmian skórnych.

Co ciekawe, odnotowano także parę przypadków krwawień u kobiet po menopauzie, które stosowały regularnie krem zawierający żeń szeń. Podejrzewa się, że przyczyną tego zjawiska mogły być estradiol, estriol i estron, które występują naturalnie w korzeniach tej rośliny. Są to jednak niewielkie ilości, które nie zagrażają ani zdrowiu ani też życiu.

Ginseng nie powinien być stosowany przez osoby z nadciśnieniem i chorobami serca, przez dzieci i kobiety ciężarne. Z przyjmowania preparatów na bazie tej rośliny powinny zrezygnować także osoby borykające się z hemofilią i jakimikolwiek zaburzeniami krzepnięcia krwi, czy też ze skłonnościami do hipoglikemii. Jako, że żeń szeń działa silnie pobudzająco, nie zaleca się go spożywać wieczorem, gdyż może powodować problemy z zaśnięciem.

Uprawa

Możliwa jest hodowla żeń szenia syberyjskiego w polskich warunkach na działce, w przydomowym ogrodzie, czy też w doniczce. Najlepsze są roczne lub dwuletnie sadzonki żeń szenia syberyjskiego.

---