Orzechy nerkowca są cenione szczególnie w kuchni ze względu na swój neutralny smak i delikatną teksturę. Warto także wspomnieć o ich niemałej wartości odżywczej i korzystnym wpływie na organizm. Drzewa nerkowca pochodzą z północno-wschodniej Brazylii; można spotkać je na terenach lasów deszczowych Amazonki. Na początku orzechami nerkowca raczyli się wyłącznie amazońscy Indianie, a potem trafiły one do Portugalii, co miało miejsce na początku XVI wieku. Nie trudno się domyślić, że te suche i chrupiące owoce zyskały szybko wielu zwolenników. Portugalczycy nie zwlekali z rozpowszechnieniem drzewa nerkowca i wprowadzili je do wszystkich swoich kolonii. W ten oto sposób nerkowce stały się popularne także w Azji i Afryce.
Biologia
Nerkowce są obecnie uprawiane w krajach takich jak Brazylia, Kenia czy Tanzania. Spotyka się je również na terenie Mozambiku i Nigerii oraz w Indiach. Co ciekawe orzechy nerkowca rosną na jabłkach nanerczowych, które są owocami tropikalnego drzewa osiągającego wysokość do 15 metrów. Na jednym owocu o żółtym lub czerwonym kolorze jest zwykle jeden orzech. Ich obróbka nie jest prosta, gdyż konieczne jest w pierwszej kolejności uprażenie orzechów w łupinach, aby możliwe było ich przepołowienie. Po rozłupaniu można już wyjąć orzech, co bardzo często odbywa się ręcznie.
W naszym kraju nanercz może być uprawiany wyłącznie w doniczkach w warunkach szklarniowych. Można sadzić je z nasion, które uprzednio muszą być namoczone przez kilka godzin w wodzie. Gleba powinna mieć pH 4,5-6,5 i być wzbogacona w piasek. Pierwsze rośliny wybijają się już nawet po dwóch tygodniach i szybko rosną. Inną opcją jest zakup gotowych sadzonek nanerczy w sklepie ogrodniczym. Na pierwsze owoce przyjdzie nam czekać dwa lata po posadzeniu. Wymagają one miejsca jasnego i słonecznego, gdyż bardzo łakną światła i ciepła. Konieczne jest utrzymanie temperatury powyżej 22 st. C. Drzewo nerkowca lubi być często podlewane niedużą ilością wody. W pierwszych latach należy pamiętać o jego przycięciu, aby nie doszło do nadmiernego rozrostu pędów bocznych. Owoce zbiera się natychmiast po spadnięciu z drzewa. Jabłko nanerczowe ma gruszkowaty kształt i może mieć do 10 cm długości oraz średnicę 5 cm. Drzewo kwitnie wczesnym latem, a owoc zaczyna dojrzewać pod koniec kwitnienia – spada już po kilku miesiącach.
Orzechy nerkowca: właściwości
W przypadku orzechów nerkowca jest tak, że w wersji surowej, gdy owoce znajdują się jeszcze w skorupce, trzeba uważać na to, aby się nie poparzyć. Drzewo nazywane nanerczem daje owoce, których wewnętrzna warstwa skorupki zawiera silnie parzący olejek. Konieczne jest wobec tego uprażenie najpierw nerkowców w łupinach, aby pozbyć się z nich tych niebezpiecznych substancji. Dzięki temu procesowi uzyskuje się miękkie i delikatnie słodkie nerkowce, które przypominają w smaku trochę migdały. Miąższ tych orzechów jest również delikatny. Doskonale sprawdzają się do robienia przeróżnych kremów i sosów. Znajdziemy w nich sporo białka, które stanowią aż 18 g w 100 g orzechów. Orzechy te wyróżniają się też największą zawartością żelaza, cynku, magnezu i fosforu. Pośród innych orzechów są one liderem, jeśli chodzi o zawartość tych niezwykle ważnych pierwiastków. Kryją w sobie sporo selenu, szczególnie te z nanerczy rosnących w regionach tropikalnych. Indeks glikemiczny tych orzechów wynosi zaledwie 15, co jest świetną wiadomością szczególnie dla diabetyków i osób pragnących pozbyć się nadprogramowych kilogramów.
Nerkowce są skarbnicą witamin i minerałów; ich spożywanie wpływa korzystnie na pracę układu nerwowego, odpornościowego, hormonalnego i krwionośnego. Zawierają witaminę E, będącą silnym antyoksydantem – z tego względu można wręcz przypisać im działanie przeciwnowotworowe. Z kolei fitosterole obniżają stężenie cholesterolu we krwi, a spora zawartość błonnika i aminokwasów sprzyja zachowaniu smukłej sylwetki. Nerkowce chronią przed rakiem, utrzymują serce w dobrej kondycji, zapewniają mocne kości, wspierają układ nerwowy, zapobiegają tworzeniu się kamieni żółciowych, wspomagają trawienie, chronią przed anemią, zapobiegają niedoborom witamin oraz eliminują wolne rodniki.
Stugramowa porcja tych orzechów jest bardzo kaloryczna, gdyż dostarcza ponad 550 kcal. Z całą pewnością nie należy wobec tego obadać się nimi czy też stale konsumować je w formie przekąski. W orzechach nerkowca przeważają tłuszcze w ilości 44 g/100g, z czego 24 g stanowią kwasy tłuszczowe jednonienasycone, 8 g kwasy tłuszczowe wielonienasycone i 8 g kwasy tłuszczowe nasycone. Węglowodanów także jest sporo, gdyż aż 30 g/100 g. Z czego błonnik stanowi 3,3 g, a cukry 6 g. Przy zakupie orzechów należy zwrócić uwagę na zapach, Nie mogą one pachnieć pleśnią, co wskazuje na ich zjełczenie. Nie powinny one mieć także na swojej powierzchni żadnych plamek.
Orzechy cashew: działanie i zastosowanie
W przypadku nerkowców znane jest ich przede wszystkim zastosowanie w kuchni. Orzechy spożywane są bez jakiejkolwiek obróbki, w wersji pieczonej czy też jako bakalie. Co ciekawe, jądro jabłka także jest jadalne. Posiada ono soczysty miąższ o słodko-kwaśnym smaku. Sok zawiera sporo witaminy C, pektyn i witaminę B2. Jest wykorzystywany do sporządzania wina, marmolad i dżemów. Z kolei łupiny nanercza zachodniego zawierają olej CNSL, przez co wykorzystywane są do natłuszczania sieci rybackich i impregnowania drewna oraz do produkcji lakierów, środków o działaniu dezynfekcyjnym, preparatów antyseptycznych, barwników czy kitów wodoszczelnych. Nawet ekstrakt z liści znalazł swoje zastosowanie w postaci środka dezynfekcyjnego do pasty do zębów.
Cukrzyca
Po nerkowce mogą śmiało sięgać diabetycy, gdyż ich indeks glikemiczny jest bardzo niski.; ponadto stabilizują one poziom cukru we krwi.
Alergia
Orzechy mają to do siebie, że są częstymi alergenami. Najczęściej reakcja alergiczna ma miejsce w przypadku orzeszków ziemnych, które tak naprawdę nie są orzechami, ale roślinami strączkowymi. Na orzechy nerkowca także można być uczulonym, jednakże zdarza się to stosunkowo rzadko. Jeśli jemy te orzechy po raz pierwszy, to należy zaczynać od niewielkich ilości i obserwować swój organizm. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów i reakcji alergicznej, należy zaprzestać dalszej konsumpcji orzechów.
Żołądek
Orzechy są produktami uważanymi za ciężkostrawne ze względu na sporą ilość tłuszczu i białka. Zawierają one także niemało węglowodanów, przez co organizm potrzebuje dłuższego czasu na ich strawienie, tym bardziej, jeśli nie jemy ich jako przekąski, ale łączymy z innymi produktami. Najgorszą z opcji jest połączenie orzechów z cukrami, co tworzy niezwykle niekorzystną mieszankę dla układu trawiennego. Nie powinno się bowiem łączyć tłuszczów z cukrami. Orzechy nerkowca są bardzo pomocne przy zgadze, gdyż zawierają olej łagodzący oparzenia i działający ochronnie na ściany przewodu pokarmowego. Spożywanie tych orzechów może przyczynić się także do wyregulowania nadmiernej produkcji kwasów żołądkowych.
Jelita
Jedzenie orzechów pomaga chronić przed rozwojem raka jelita grubego, ale w przypadku zespołu jelita drażliwego nie są wskazane produkty z dużą zawartością FODMAP takich jak nerkowce.
Odchudzanie
Orzechy nerkowca są wysokokaloryczne, dlatego też należy zachować umiar i nie objadać się nimi, jeśli nie chce się zwiększyć swojej masy ciała. Warto jednak sięgać po nie nawet, będąc na diecie odchudzającej. Świetnie eliminują one uczucie głodu i przyspieszają pozbywanie się tkanki tłuszczowej z okolicy brzucha. Ponadto zawierają tryptofan mający swój udział w tworzeniu serotoniny. Nie tylko poprawia ona humor, ale i zmniejsza apetyt. Obecność nienasyconych kwasów tłuszczowych także sprzyja utracie masy ciała.
Cholesterol
Orzechy nerkowca, pomimo sporej zwartości tłuszczu nie zawierają cholesterolu. Co więcej, zapobiegają one podnoszeniu się jego poziomu we krwi łącznie z trójglicerydami.
Candida
Do rozwoju grzybicy przyczynia się sporo czynników, a przysmakiem patogennych grzybów jest cukier. Jeśli ktoś je sporo rafinowanego cukru, to niestety musi liczyć się z tym, że prędzej czy później może mieć kłopoty z przerostem drożdżaków. To samo dotyczy antybiotykoterapii, alkoholu, glutenu, nabiału, przetworzonego mięsa i zjełczałych tłuszczów z masowej produkcji. Nawet orzechy z niepewnych źródeł mogą zawierać duże ilość pleśni, które po zjedzeniu przedostają się do naszego organizmu i pogarszają stan zdrowia. Bardzo ważne jest wobec tego to, aby nie kupować najtańszych orzechów o wątpliwej jakości. Mykotoksyny stanowią ogromne zagrożenie dla zdrowia i przyczyniają się do rozwoju wielorakich schorzeń. Nerkowce, pistacje i orzeszki ziemne znajdują się w grupie orzechów o wysokiej zawartości pleśni, dlatego też przy przerośnie Candida Albicans najlepiej jest ich unikać.
Tarczyca i hashimoto
Przy problemach z pracą tarczycy oraz schorzeniami tego narządu w postaci np. Hashimoto czy niedoczynności tarczycy należy bardzo uważać na to, co się spożywa, gdyż ma to bezpośredni wpływ na funkcjonowanie tarczycy. Za pomocą diety można złagodzić nieprzyjemne objawy i móc normalnie funkcjonować na co dzień. Orzechy są źródłem białka i selenu w diecie, które stanowią główny kofaktor enzymów tarczycy. Jak najbardziej warto włączyć do jadłospisu orzechy brazylijskie, nerkowca, laskowe i włoskie oraz migdały. Godne polecenia są także nasiona chia i sezamu oraz pestki dyni i słonecznika.
Zaparcia
Zaparcia są odwiecznym problemem, z którym boryka się coraz więcej osób. Przy prawidłowo funkcjonującym układzie pokarmowym i przemianie materii nie powinno być żadnych problemów z codziennym wypróżnianiem się. Niestety coraz więcej osób nie może oddać stolca przez nawet kilka dni, przez co wszystkie toksyny kumulują się w ciele, zatruwając je od środka. Jest to bardzo niebezpieczne dla naszego zdrowia i należy dołożyć wszelkich starań, aby usprawnić trawienie i wyregulować częstotliwość wypróżnień. Chroniczne zaparcie przyczynia się do rozwoju wielorakich schorzeń. Bardzo duże znaczenie ma to, co spożywamy, dlatego też należy zacząć od przyjrzenia się swojemu menu. Oprócz dobrze zbilansowanej diety należy także zadbać o prawidłowe nawodnienie organizmu oraz o regularną aktywność fizyczną. Bez tych trzech filarów na próżno jest liczyć na to, że będziemy zdrowi i pełni sił. Oprócz świeżych warzyw i owoców, które są źródłem błonnika, nie może zabraknąć w diecie również orzechów. Zawierają one nie tylko błonnik, ale także zdrowe tłuszcze, które usprawniają perystaltykę jelit. Jak najbardziej warto włączyć do swojego jadłospisu nerkowce.
Depresja
Jeśli ktoś boryka się ze stanami depresyjnymi, to jak najbardziej powinien sięgać regularnie po nerkowce. Zawierają one bardzo ważny aminokwas w postaci tryptofanu. To właśnie on bierze udział w wytwarzaniu serotoniny poprawiającej nastrój, łagodzącej zachowania agresywne i redukujące stany lękowe. Serotonina jest nie tylko hormonem szczęścia, ale i miłości; to właśnie ona jest wydzielana w większych ilościach w momencie zakochania. Zamiast więc faszerowania się najróżniejszymi medykamentami o niesprawdzonym działaniu, warto wspomóc się darami natury. Orzechy nerkowca są naturalnym antydepresantem.
Nerki i dna moczanowa
Jako, że orzechy nerkowca kształtem przypominają nerki, nasuwa się pytanie, czy rzeczywiście mogą one mieć korzystny wpływ na funkcjonowanie tych organów. Orzechy te nie są produktami polecanymi przy schorzeniach nerek. W nerkowcach jednak nie ma zbyt wiele puryn, czyli związków rozkładanych na kwas moczowy, dlatego też osoby borykające się z dną moczanową mogą uwzględnić te orzechy w swojej diecie.
Biegunki
Orzechów nie należy jeść przed snem, gdyż może to wywołać dolegliwości żołądkowe, w tym biegunkę. Ponadto orzechy nerkowca mogą być skażone bakteriami z grupy Salmonella. W przeciągu doby od zjedzenia skażonego produktu pojawiają się objawy zatrucia – ból głowy, nudności, ból żołądka, biegunka i podwyższona temperatura ciała.
Gluten
Orzechy nerkowca w sposób naturalny nie zawierają glutenu.
Ciąża i karmienie piersią
Każda ciężarna i karmiąca kobieta powinna bardzo uważać na to, co spożywa ze względu na zdrowie swoje i swojego maluszka. Niektóre pokarmy są wskazane, a inne wręcz zakazane, dlatego też warto mieć to na uwadze. Orzechy są uznawane za produkty o wysokiej wartości odżywczej. Znajdziemy w nich nienasycone kwasy tłuszczowe, białko, składniki mineralne, witaminy z grupy B i wiele innych biologicznie aktywnych związków. Orzechy odgrywają ważną rolę w codziennym jadłospisie kobiet ciężarnych i karmiących. Tym bardziej, że dieta matki w tym okresie powinna być nad wyraz bogata w składniki odżywcze. Przyszłe mamy i kobiety w okresie laktacji mogą umieścić w swoim codziennym menu orzechy za wyjątkiem orzechów arachidowych. Orzechy nerkowca zawierają najwięcej żelaza, który jest niezwykle ważnym pierwiastkiem budującym hemoglobinę; posiadają one zatem działanie krwiotwórcze. Są także bogate w cynk, magnez i potas; znajdziemy w nich witaminę C, witaminy z grupy B i kwas foliowy.
Przed wprowadzeniem orzechów nerkowca do diety, dla pewności zapytaj lekarza prowadzącego.
Czy nerkowce są szkodliwe?
Same w sobie orzechy nerkowca, które dostępne są w sprzedaży, nie są szkodliwe – jest wręcz przeciwnie, są to produkty o dużej wartości odżywczej. Niebezpieczny jest z kolei ich proces pozyskiwania ze względu na znajdujący się w łupinie tych orzechów olej CNSL. Posiada on silnie żrące działanie. W sprzedaży dostępne są już oczyszczone z tej substancji orzechy. Szkodliwe w nich może być ewentualnie to, że znajdują się na liście orzechów mogących zawierać sporo pleśni. Oczywiście może zdarzyć się także, że ktoś trafi na nerkowca, na którym został ślad trującego oleju i po jego zjedzeniu dojdzie do porażenia układu trawiennego. Nie można tego całkowicie wykluczyć, dlatego też należy zachować ostrożność i traktować nerkowce jako dodatek do diety.
Przeciwwskazania do spożywania orzechów nerkowca
Orzechy w ogóle zawierają alergeny, dlatego też, jeśli ktoś ma uczulenie na jakikolwiek gatunek orzecha, powinien zachować ostrożność także w przypadku nerkowców. Nie zawsze uczulenie dotyczy wszystkich rodzajów orzechów, ale istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji alergicznej; możliwe jest nawet wystąpienie wstrząsu anafilaktycznego. Nadmierna konsumpcja nerkowców może także spowodować interakcje z lekami – szczególnie tymi przeciwpsychotycznymi, lekami na nadciśnienie krwi i antybiotykami.
Przepisy z nerkowcami
Nerkowce znalazły szerokie zastosowanie w kuchni. Można jeść je jako przekąskę, połączyć z innymi orzechami i suszonymi owocami – tworząc wyśmienitą mieszankę bakaliową. Idealne będą do musli, jogurtu czy owsianki. Jak najbardziej nadają się do przygotowania dań makaronowych, zapiekanek i najróżniejszych deserów. Można przygotować z nich wyśmienite masło orzechowe. Nerkowce świetnie smakują w połączeniu z ryżem, produktami skrobiowymi, rybami i wszystkimi mięsami. Ciekawe połączenie można uzyskać, łącząc orzechy z warzywami, szczególnie z marchwią, cukinią, brokułem i kalafiorem. Idealnie nadają się do puree, frytek, ciasta francuskiego, można je dodać do koktajlu czy smoothie.
⇒ Serek nerkowcowy
Składniki: szklanka nerkowców, półtorej szklanki mleka roślinnego, dwa ząbki czosnku, sok z połowy cytryny, trzy łyżeczki agaru i sól do smaku.
⇒ Tajski kurczak z nerkowcami
Składniki: filety z piersi kurczaka, cebula, czosnek, marchew, szczypiorek, nerkowce, olej, sos sojowy, woda, ostra papryka w proszku, sól i trochę cukru.
⇒ Sernik z nerkowców w wersji malinowej
Składniki na spód: pięć daktyli, szklanka słonecznika, pół szklanki migdałów i trochę kakao.
Na masę: szklanka nerkowców namoczonych, pięć łyżek syropu z agawy, łyżka soku cytrynowego, niecała szklanka malin, trzy łyżki oleju, ekstrakt waniliowy i trochę wody. Na wierzch świeże maliny zblendowane z olejem kokosowym.
Cena
Orzechy nerkowca nie należą do tanich ze względu na sposób ich pozyskiwania. Za kilogramowe opakowanie zapłacimy od ponad 40 do 60 złotych.